TBF, İktisat Bölümü Koleksiyonu

Bu koleksiyon için kalıcı URI

Güncel Gönderiler

Listeleniyor 1 - 13 / 13
  • Öğe
    2010 Türk bütçe politikası
    (2010) Batırel, Ömer Faruk
    2010 merkezi yönetim bütçesi; harcamaların GSYH içindeki payını 2009 a göre 0.3 puan düşüren, kamu gelirleri payında ise % 22.7’den % 21.3’e 1.3 puanlık azalma öngören, kamu yatırımlarını nisbi olarak artıramayan hatta tersine azaltan, en büyük payı GSYH içinde % 5.6 ile sosyal güvenlik transferlerine ayıran, merkezi yönetim net vergi yükünün iyimser bir tahminle 0.6 puan artırarak % 18.8’e çıkacağını planlayan, vergi yükünün 2/3 ünü mal ve hizmet ve uluslararası ticaret vergileri ile finanse eden, vergi gelirlerini % 12 artacakmış gibi yüksek, özelleştirme gelirlerini 2009 gerçekleşmesini (2.044) 5.2 kat aşacak biçimde (10.649 milyon) aşırı iyimser olarak tahmin eden, maliye politikası kriteri olan faiz dışı fazlayı merkezi yönetim için 2008 gerçekleşmesi % 4.3 iken 2009 da çok düşük olan gerçekleşmesini (0.1) faiz dışı açık haline çevirerek % 0.6 olarak öngören, Maastricht kriterinin çok üstünde 2009 da % 5.5 olarak gerçekleşen bütçe açığının 0.6 puanlık düşüşle % 4.9 olacağını öngören bir bütçedir. Nisan 2010 başında açıklanacak olan ve muhtemelen negatif olarak gerçekleşecek 2009 büyüme hızı dikkate alındığında 2010 için gerçekçi sayılamayabilecek ve BM tahmininin bir buçuk katı % 3.5 büyüme hedefi ile faiz giderlerinde avantaj sağlanmaması halinde özellikle yüksek tutulan kamu finansman ve dolaylı vergi hedeflerinin tutturulamayacağı ve bütçe açığının artacağı olası görülmektedir.
  • Öğe
    Türkiye'de belediyelerin mali özerkliği: Anayasa Mahkemesinin değişen içtihadı
    (2016) Batırel, Ömer Faruk
    Bu makalenin amacı Türkiye gibi vergilendirme yetkisinin münhasıran yasama organı Türkiye Büyük Millet Meclisine ait olduğu bir devlette belediyelerin vergi benzeri yükümlülük koyma yetkisini ya da yerel yönetimlerin mali özerkliğini anayasaya uygun bulan bir Anayasa Mahkemesi kararını tartışmaya açmaktır. Anayasa Mahkememiz içtihat değişikliği yaparak kararında tekil bir devlet yapısında sahip Türkiye'de Anayasamızın 73.maddesindeki özel düzenleme varken Anayasamızın 127.maddesine ve Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartına atıf yapmış, vergi ve benzeri yükümlülükleri merkezi ve yerel olarak ayırmıştır. Yüce Mahkeme Anayasamızın127.maddesindeki yerel yönetim ilkesini yerel yönetim özerkliği şeklinde yorumlayarak belediyelere vergilendirme konusunda yetki devri yapılabileceği gibi oldukça tartışmalı bir kararı gündeme taşımıştır.
  • Öğe
    Seçilmiş ülkelerde sanayi, bilim ve teknoloji politikaları tecrübeleri proje sonuç raporu
    (2016) Yülek, Murat Ali; Tiryakioğlu, Murad; Akan, Fatma Zehra; Boyacı, İsrafil; Akkemik, Küçük Ali
    Bu projede, sanayi, bilim, teknoloji ve yenilikcilik politikalarının teorik ve uygulama yönleriyle incelenmesi hedeflenmiştir. Projede, sanayi politikalarının kuramsal yönleri ele alınarak iktisadi temelleri (ekonomik dışsallıklar, bilginin kamu malı özelliği ve üretim sürecinde ortaya hem girdi hem de çıktı olarak ortaya çıkması, ekonomik sektörlerin sunduğu ‘öğrenme kapasiteleri farklılıkları, sektörel bağlar) araştırılmış; araçları ve ekosistemi sistematik olarak (stratejik sektör seçim kriterleri, kamu satın alma politikaları, bilim teknoloji-yenilikçilik politikalarıyla kavramsal düzeydeki ilişkisi) incelenmiştir. Proje kapsamında, iki farklı ülkede (Kore ve Japonya) sanayi, bilim, teknoloji ve yenilikçilik tecrübeler incelenmiş ve bu sayede politika tasarımları karşılaştırmalı olarak gözden geçirilmiştir. Bu iki ülkede, bilim, teknoloji ve yenilikçilik politikaları, sektör ayrımı gözeten sanayi politikalarıyla birlikte halen yoğun olarak kullanılmaktadır. Güney Kore’nin 2000’li yıllarda da devam eden ekonomik ve teknolojik gelişiminde bu politikalar önemli rol oynamıştır. Öte yandan, Japonya’da da rekabetçi gücün muhafaza edilmesi amacıyla benzer politikalar uygulanmaktadır. Çalışmada, temelde sektörel hedeflemenin politika tasarımında önemli olduğu; sanayileşmenin belli bir seviyeye ulaşmasıyla politika setinin içindeki ağırlığın sanayi politikalarından bilim, teknoloji ve yenilikçilik politikalarına kaydırılması; uluslararası rekabet gücünün kazanılmasında dışa açık (ihracata dayalı) politikaların önemli rol oynadığı sonuçlarına ulaşılmıştır. Japon tecrübesinde, halihazırda uygulanan bilim, teknoloji ve yenilikçilik politikalarının sınai rekabetçiliğe olumlu yansımaması politika mikro tasarımlarının etkinlik açısından önemli role sahip olduğunu ortaya koymaktadır.
  • Öğe
    Politik istikrarsızlığın ekonomik etkileri: 24 Kasım sonrasında Türkiye-Rusya ekonomik ilişkileri
    (İstanbul Ticaret Üniversitesi, 2016) Demir, Ahmet Oğuz; Çınar, Ali
    Ekonomik işbirliğinin yoğun olduğu komşu ülkelerde yaşanan bölgesel politik istikrarsızlıklar, ülke ekonomileri üzerinde önemli etkiler yaratmaktadır. Türkiye’nin bulunduğu bölgenin en önemli iki ekonomik gücü olan Türkiye ve Rusya’nın özellikle 24 Kasım 2015 tarihinde Türkiye’nin bir Rusya Federasyonu uçağını düşürmesinin iki ülke arasındaki ekonomik ilişkiler üzerinde önemli sonuçları olması muhtemeldir. Bu çalışmanın amacı, yaşanan bu gerginliği ve Rusya Federasyonu tarafından alınan kararları dikkate alarak 24 Kasım 2015 sonrasında Türkiye ekonomisi üzerinde yaratacağı kısa vadeli etkinin analiz edilmesidir. Çalışmada Rusya ekonomisinin mevcut durumu, Türkiye – Rusya ekonomik ilişkilerinin son 10 yıldaki gelişimi ve ilişkilerin geldiği nokta dikkate alınarak, sektörel olarak iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerine yaşanan gerginliğin olası etkileri analiz edilmiştir.
  • Öğe
    Yerli sınai imalatın ekonomik etkileri: Türkiye'de demir yolu araçları sektörü örneği
    (İstanbul Ticaret Üniversitesi, 2016) Yülek, Murat Ali; Kılıç, Şeyhmus
    Gelişmekte olan ülkelerde kişi başına gelir seviyesinin kalıcı olarak yükseltilmesinin önündeki önemli engellerden birisi olan orta gelir tuzağının aşılmasında sektörel katma değer üretimi önemli rol oynar. İthalatın ortaya çıkarttığı sızıntılar katma değer kaybı ve GSYH büyümesini yavaşlatıcı yönünde etki yaparak orta gelir tuzağını derinleştirebilir. İmalat sanayi ürünlerinin ithal edilmesinden kaynaklanan katma değer kaybı literatürde çok az incelenmiş bir konudur. Bu makalede, karşıt durum yöntemiyle, Türkiye’deki demiryolu araçları imalatı sektöründe veri kısıtları altında araçların yurt içinde imal edilmeyip ithal edilmesinin sebep olduğu doğrudan ve dolaylı brüt katma değer kaybı hesaplanmaktadır. Bu ve benzeri yöntemler Türkiye ve diğer gelişmekte olan ülkelerde uygulanacak sanayi ve ticaret politikalarına ışık tutabilecektir.
  • Öğe
    Üniversite işdünyası işbirliğinde İstanbul Ticaret Odası - İstanbul Ticaret Üniversitesi modeli
    (İstanbul Ticaret Üniversitesi, 2016) Adıgüzel, Muhittin
    Günümüzün yeni ekonomisinde bilgi en önemli üretim faktörü olup bu bağlamda bilginin üretildiği ve kullanıldığı kurumlar olarak üniversite ve iş dünyası işbirliğinin önemi artmıştır. İstanbul Ticaret Üniversite’ni kurucusu olan İş dünyasının en büyük kurumlarının başında gelen İstanbul Ticaret Odası ile son üç yılda geliştirdiği işbirliği modeli özgün bir üniversite – iş dünyası işbirliği modeli olarak ortaya çıkmıştır. Çalışmamızda diğer üniversitelere de örnek teşkil edebilecek olan bu model incelenmiştir.
  • Öğe
    AHP ve VIKOR yöntemleriyle AB üyesi ülkelerle Türkiye'nin ekonomik performansının değerlendirilmesi
    (İstanbul Ticaret Üniversitesi, 2016) Ekren, Nazım; Fındıkçı, Mefule
    İktisat politikalarının temelinde, o ülkede yaşayan insanların hayatlarını güven içinde devam ettirebilmelerine imkân yaratacak bir refah seviyesi oluşturmak yatmaktadır. Ekonomik dengelerin çok çabuk değiştiği günümüz ekonomisinde, ülkelerin iktisat politikaları ulusal olmakla birlikte uluslararası bir boyut da kazanmıştır. Bu çalışmada, birden fazla ekonomik kriter göz önünde bulundurularak en iyi makro ekonomik performansa sahip ülkelerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada kullanılan kriterler dönemin küresel konjonktürü ve ulusal dinamikleri dikkate alınarak AHP yöntemi ile ağırlıklandırılmış ve Avrupa Birliği’ne üye 28 ülke ile Türkiye ekonomik performanslarına göre VIKOR yöntemi kullanılarak sıralanmıştır.
  • Öğe
    Makro iktisadi dinamiklerin bir gösterge ile analizi
    (İstanbul Ticaret Üniversitesi, 2015) Ekren, Nazım; Aykaç Alp, Elçin; Yağmur, Mete Han
    İlk olarak 1970’lerde genel ekonomik görünümdeki bozulmalardan dolayı hanehalkının refahındaki değişiklikleri ölçmek için geliştirilen endekslere olan ilgi, 2008 küresel finansal kriziyle birlikte yeniden rağbet görmeye başladı. Bu çalışmada günümüz koşulları dikkate alınarak özellikle gelişmekte olan ülkeler için bir endeks geliştirmek amaçlanmıştır. Enflasyon, büyüme oranı, istihdam oranı, uzun dönem faiz oranı ve döviz kuru verileri kullanılarak oluşturulan endeksteki veriler her bir değişkenin varyansının tersiyle ağırlıklandırılmıştır. Yapılan analizler, yapının doğrusal olmadığını, eşik otoregresif modeller ile modellenebileceğini ve durağan bir yapının olmadığını göstermiştir.
  • Öğe
    Vergi ve mülkiyet hakkı ihlali: bir anayasa mahkemesi başvuru kararı incelemesi
    (İstanbul Ticaret Üniversitesi, 2015) Batırel, Ömer Faruk
    Bu yazının amacı Anayasa Mahkememizin cezalı tarhiyata karşı açılan davanın reddi nede-niyle mülkiyet hakkının ihlal edildiği iddiasının kabul edilmesi kararının incelenmesidir. Yüce Mahkeme ihlal hükmüne ek olarak ihlalin tespiti ile yetinmemiş ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmasında hukuki yarar olmadığına ve başvurucudan tahsil edilen vergi ve cezanın kendisine faizi ile birlikte iade edilmesine de oybirliği ile karar vermiş bulunmaktadır. Karar incelemesi sonucunda somut olayda Yüce Mahkemenin mülkiyet hakkı ihlalini verginin yasallık ilkesine bağlamıştır. Anayasa Mahkememizin ihlal kararını vergi hukukumuzun soyut tip ve tipikleştirme olarak tanımlanan niteleme ve yoruma dayan-dırdığının savunulması oldukça güç görünmektedir. Mülkiyet hakkı ihlalinin; Danıştay kara-rındaki muhalefet şerhlerine, bağlayıcı olmayan yargı kararları ile bir muktezaya bağlanması ve kararda doktrine hiç müracaat edilmemesi, AİHM ihlal karar örneklerinde kullanılmayan yasallık ilkesine bağlanması da yoruma açıktır.
  • Öğe
    The cross-country comparison of poverty reduction
    (İstanbul Ticaret Üniversitesi, 2011) Okumuş, Hacer Şaduman; Gür, Betül; Güneren Genç, Elif
    Bu çalışmada, yoksulluğun azaltılmasının seyri üzerine ülkelerarası karşılaştırmalı bir analiz yapmak amaçlanmıştır. Bu karşılaştırmalı analiz için, 88 ülkenin 1990-2005 dönemine ait Dünya Bankası verileri kullanılmıştır. En küçük kareler yöntemi kullanılarak, aşırı yoksul ülkeler arasında var olan ortak özellikler ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Çalışmada, aşırı yoksul olan ülkeler ile olmayan ülkelerin karakterlerinin ayrışmadığı görülmüştür. Araştırmanın sonuçlarına göre, nüfus yoksulluğu azaltan başlıca unsurlardan biri olup, buna ilaveten işsizlik, mal ve hizmet ihracatı, yaş bağımlılık oranı, ekilebilir arazi ve banka kredisi gibi değişkenler ile yoksulluğun azalması arasında pozitif bir ilişki söz konusudur. Ayrıca yoksulluğun bölgesel boyutunun da olduğu yönünde sonuçlar elde edilmiştir.
  • Öğe
    Elektronik ticaretin vergisel boyutu
    (İstanbul Ticaret Üniversitesi, 2002) Binatlı, Cüneyt
    Yirminci yüzyılın son çeyreğinde ivme kazanan ve yirmi birinci yüzyıla damgasını vuracak olan iletişim olanaklarının gelişmesi pek çok klasik iletişim aracının sonunu getirmeye hazırlanmaktadır. Klasik iletişim araçları, teknolojinin hızlı gelişimi sonrası insanların yeni iletişim araçları araması ve yeni buluşların birbiri ardına gelmesi sonucu bir enformasyon devrimi ile birlikte etkinliklerini kaybetmeye başlamışlardır.
  • Öğe
    İktisadi istikrar ve vergi politikası uygulamasına ilişkin sorunlar
    (İstanbul Ticaret Üniversitesi, 2002) Turhan, Salih
    1929 Dünya Ekonomik Krizi ve bundan esinlenen Keynes Kuramına gelinceye kadar kamu maliyesi ile konjonktürel gelişim arasındaki ilişkiler geniş ölçüde ihmal edilmekteydi. Gerçi, devlet gelirlerinde konjonktürün refah aşamasında bir artışın, daralma aşamasında ise bir düşüşün olduğu bilinmekteydi. Fakat, bu olaydan yararlanmak suretiyle, kamu maliyesinin araçları ile konjonktürel gelişimi etkilemek düşünelmemekteydi.
  • Öğe
    Vektör otoregresif mpdeller ve para arzı ile tüketici fiyatları endeksi ilişkisinin analizi
    (İstanbul Ticaret Üniversitesi, 2002) Turanlı, Münevver; Özden, Ünal Halit; Demirhan, Dicle
    Vektör otoregresif modeller çok değişkenli zaman serilerinin analizinde kullanılan bir yöntemdir. Bu çalışmada vektör otoregresif modellerin kurulması aşamasındaki özellikler, modeldeki parametrelerin tahmini ve modelin geçerliliğinin sınanmasına ilişkin açıklamalar yapılacak ve para arzı ile tüketici fiyatları endeksine ilişkin bir matematiksel model kurulacaktır