Yaratıcılık ve iki uçlu bozukluk
Yükleniyor...
Tarih
2014
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Yaratıcılık ve psikopatoloji arasındaki ilişki antik dönemlerden bu yana ilgi çekici bir konudur. Yaratıcı kişilerin özelliklerinin betimlendiği incelemelerin ardından yirminci yüzyılın son çeyreğine denk gelen dönemden itibaren araştırmacılar duygudurum bozuklukları ve yaratıcılık arasındaki ilişkiyi inceleyen çalışmalar yapmaya başlamışlardır. Başlangıçta çalışmalar sanatçıların biyografik metinlerine dayandırılmış ve elde edilen bulgular yaratıcılık ve psikopatoloji arasında ilişki olabileceğini işaret etmiştir. Geriye dönük incelemelerin kısıtlılıkları araştırmacıları bu alanda sistematik çalışmalar geliştirmeye yöneltmiştir. Sanatsal yaratıcılığa odaklanan sistematik çalışmalarda gerek duygudurum bozukluklarının yaygınlığı, gerekse yaratıcılık süreci incelenmiştir. Bir grup çalışmacı ise bu ilişkiyi afektif mizaçlar bağlamında ele almışlardır. Doksanlı yılların sonuna doğru yaratıcılığın kapsamı genişletilmiş ve gündelik yaratıcılık kavramı ortaya atılmıştır. Bu tanımlamanın ortaya çıkması, araştırmacıları sıradan (sanatçı olmayan) bireylerde yaratıcı sürecin bileşenlerini incelemeye yönlendirmiştir. Bu derlemede ise öncelikle yaratıcılık ve yaratıcı sürecin tanımlamalarından bahsedilmiş, ayrıca iki uçlu bozukluk açısından yaratıcı süreç irdelenmiştir. Daha sonra yaratıcılık ve iki uçlu bozukluk arasındaki ilişki mevcut çalışmalar (biyografik, sistematik, psikobiyografik ve afektif mizaçlar) ışığında değerlendirilmiştir. Ayrıca yaratıcılık ve psikopatoloji arasındaki bağlantıyı açıklamak üzere geliştirilen yeni bir model olarak “Paylaşılmış Yatkınlık Modeli” de tanıtılmıştır. Son olarak, araştırmaların yöntemsel kısıtlılıkları, bu kısıtlılıkları gidermeye yönelik önerilere yer verilmiştir.
The relationship between creativity and bipolar disorder has been an intriguing topic since ancient times. Early studies focused on describing characteristics of creative people. From the last quarter of the twentieth century, researchers began to focus on the relationship between mood disorders and creativity. Initially, the studies were based on biographical texts and the obtained results indicated a relationship between these two concepts. The limitations of the retrospective studies led the researchers to develop systematic investigations into this area. The systematic studies that have focused on artistic creativity have examined both the prevalence of mood disorders and the creative process. In addition, a group of researchers addressed the relationship in terms of affective temperaments. Through the end of the 90’s, the scope of creativity was widened and the notion of everyday creativity was proposed. The emergence of this notion led researchers to investigate the associations of the creative process in ordinary (non-artist) individuals. In this review, the descriptions of creativity and creative process are mentioned. Also, the creative process is addressed with regards to bipolar disorder. Then, the relationship between creativity and bipolar disorder are evaluated in terms of aforementioned studies (biographical, systematic, psychobiographical, affective temperaments). In addition, a new model, the “Shared Vulnerability Model” which was developed to explain the relationship between creativity and psychopathology is introduced. Finally, the methodological limitations and the suggestions for resolving these limitations are included.
The relationship between creativity and bipolar disorder has been an intriguing topic since ancient times. Early studies focused on describing characteristics of creative people. From the last quarter of the twentieth century, researchers began to focus on the relationship between mood disorders and creativity. Initially, the studies were based on biographical texts and the obtained results indicated a relationship between these two concepts. The limitations of the retrospective studies led the researchers to develop systematic investigations into this area. The systematic studies that have focused on artistic creativity have examined both the prevalence of mood disorders and the creative process. In addition, a group of researchers addressed the relationship in terms of affective temperaments. Through the end of the 90’s, the scope of creativity was widened and the notion of everyday creativity was proposed. The emergence of this notion led researchers to investigate the associations of the creative process in ordinary (non-artist) individuals. In this review, the descriptions of creativity and creative process are mentioned. Also, the creative process is addressed with regards to bipolar disorder. Then, the relationship between creativity and bipolar disorder are evaluated in terms of aforementioned studies (biographical, systematic, psychobiographical, affective temperaments). In addition, a new model, the “Shared Vulnerability Model” which was developed to explain the relationship between creativity and psychopathology is introduced. Finally, the methodological limitations and the suggestions for resolving these limitations are included.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Yaratıcılık, Sanat, İki Uçlu Bozukluk, Afektif Mizaç, Yaratıcı Süreç, Creativity, Art, Bipolar Disorder, Affective Temperament, Creative Process
Kaynak
Türk Psikiyatri Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
25
Sayı
1
Künye
Maçkalı, Z., Gülöksüz, S., & Oral, T. (2014). Yaratıcılık ve İki Uçlu Bozukluk. Türk Psikiyatri Dergisi, 25(1), 50-59.
