Üniversite ve Siyaset; Çarlık Rusyası ve Osmanlı Devletinde Meşrutiyet Hareketinde Yüksekokullar - 1905 / 1908
No Thumbnail Available
Date
2024
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Access Rights
info:eu-repo/semantics/openAccess
Abstract
19. yüzyılda Avrupa’da yaşanan ekonomik, kültürel ve siyasi gelişmeler belli bir süreçte ve oranda Osmanlı Devleti ve Çarlık Rusya’sını etkisi altına almıştır. İhtilalden sonra büyük sosyal patlamalar yaşayan Fransa, koalisyon ve Napolyon savaşlarıyla Avrupa’yı sarsarken Batı’da yaşanan modernleşme akımlarını gittiği ülkelere taşımıştır. Aydınlar modern düşünceyle temas kurarken klasik monarşik yapılar gelişmelere ayak uydurmak için reform hareketlerine girişmiştir. Avrupa’da anayasal monarşi talebiyle birbiri ardınca devrimler yaşanırken Osmanlı Devleti ve Rusya’nın bundan etkilenmemesi düşünülemezdi. Batı kültürüyle yakından temas halinde olan yükseköğretim kurumları, aydınlarla, siyasi partilerle beraber değişimin en önemli aktörleri olmuştur. Sanayileşme sürecini yakalayamayan ve farklı bir sosyal yapıya sahip olan Osmanlı devletinde işçi sınıfı ve halkın katılımı sınırlı düzeyde kalırken aydınlar, askerler ve öğrenciler anayasal monarşiye (1908) giden yolun öncüsü olmuştur. Dış müdahalelerle Balkanlarda yaşanan isyanlar da önemli faktörler arasındadır. Benzer bir süreci yaşamakla beraber farklı bir sosyal dokuya sahip olan, yabancı yatırımlarla sanayileşmede daha büyük yol kat eden Rusya’da işçi sınıfı, aydınlar ve öğrencilerin şiddetli eylemlerine Japon savaşı yenilgisi eklenince 1905 - 6’da Çar, anayasal monarşiye geçmeyi kabul etmek zorunda kalmıştır.
Description
Keywords
Osmanlı, Sultan, Rusya, Çar, monarşi, anayasa
Journal or Series
Üniversite Araştırmaları Dergisi (Online)
WoS Q Value
Scopus Q Value
Volume
7
Issue
1
