Osmanlı'dan Cumhuriyete ders kitaplarında devlet kavramının iktidar-eğitim ilişkisi açısından incelenmesi
Yükleniyor...
Tarih
2011
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/closedAccess
Özet
Devlet Türk siyasal kültürünün en önemli kavramlarından birisidir. Fakat devlet kavramının Türk siyasal kültüründe bu kadar önemli bir yere sahip olmasında, ders kitaplarının etkisi çok fazla incelenmemiştir. Bu çalışmada özellikle Gramsci ve Althusser’in teorik yaklaşımları kullanılarak ders kitapları ve Türk siyasal kültüründeki devlet algısı ile ders kitapları arasındaki ilişki incelenmiştir. İkinci bir nokta olarak ise Türk siyasal kültüründeki devlet algısındaki farklılaşmaların sosyolojik sebeplerine dikkat çekilmiştir. Klasik Türk-İslam kültüründe adalet kavramı büyük bir öneme sahipken, sultan da adaletin sağlayıcısı olarak kabul edilir. Klasik dönem Osmanlı siyasal kültüründe de, Padişah temel siyasal referanstır. Fakat adaleti sağlamakla da mükelleftir. Tanzimat sonrasında yazılan ders kitaplarında ise yeni çıkan siyasal elitlerin geleneksel devlet algısını değiştirmeye çalıştıkları görülmektedir. II. Abdulhamid ve İttihat ve Terakki yönetimleri altında yazılan ders kitapları da, toplumsal ve siyasal değişikliklerin izlerini yansıtır. Cumhuriyet döneminde ise, devlet özel bir önem kazanırken, demokrasi kavramı da devletin otoritesini dengeleyici bir unsurdur. Ayrıca Gramsci ve Althusser’in işaret ettiği gibi siyasal iktidar ile eğitim arasında doğrudan ilişki vardır. Bu Osmanlı-Türk ders kitaplarında devlet kavramının tanımlanmasında da kendini göstermektedir.
The concept of state has a specific importance for Turkish-political culture. However, the influence of textbooks in constructing the state concept in Turkish culture from Ottoman to modern Turkish Republic has not been adequately researched. In this paper, the relation between the state perception in Turkish culture and textbooks from Ottoman to the early Republic is analyzed by employing the theories of Gramsci, Althusser and Foucault. As suggested by Gramsci, Althusser and Foucault, there is strong relationship between education and political power and reproduction and redistribution of knowledge. Moving from this point, present study also argues that the changes in state perception in textbooks should be analyzed in terms of sociological changes in the late Ottoman and the early Republican period. While justice (adalet) has been an important component of Turkish-Islamic political culture, sultan was the key element of the administration of law. Sultan was also a determining concept of Ottoman political culture and responsible for administering justice. As the new emerging elites attempted to change traditional state perception after the Tanzimat, the textbooks written under the rule of Abdulhamit II and Union and Progress Party (İttihat ve Terakki Partisi) reflect the political and social change of the Empire. As state gained further prominence in the early republican period, another concept entered into the Turkish political discourse: democracy. It is possible to trace such changes in textbooks.
The concept of state has a specific importance for Turkish-political culture. However, the influence of textbooks in constructing the state concept in Turkish culture from Ottoman to modern Turkish Republic has not been adequately researched. In this paper, the relation between the state perception in Turkish culture and textbooks from Ottoman to the early Republic is analyzed by employing the theories of Gramsci, Althusser and Foucault. As suggested by Gramsci, Althusser and Foucault, there is strong relationship between education and political power and reproduction and redistribution of knowledge. Moving from this point, present study also argues that the changes in state perception in textbooks should be analyzed in terms of sociological changes in the late Ottoman and the early Republican period. While justice (adalet) has been an important component of Turkish-Islamic political culture, sultan was the key element of the administration of law. Sultan was also a determining concept of Ottoman political culture and responsible for administering justice. As the new emerging elites attempted to change traditional state perception after the Tanzimat, the textbooks written under the rule of Abdulhamit II and Union and Progress Party (İttihat ve Terakki Partisi) reflect the political and social change of the Empire. As state gained further prominence in the early republican period, another concept entered into the Turkish political discourse: democracy. It is possible to trace such changes in textbooks.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Devlet, Osmanlı-Türk Siyasal Kültürü, Siyaset Sosyolojisi, Eğitim, İktidar Hegemonya, Ders Kitapları, State, Ottoman-Turkish Political Culture, Political Sociology, Education, Hegemony, Textbooks
Kaynak
Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
11
Sayı
4
Künye
Doğan, N. (2011). Osmanlı’dan Cumhuriyete Ders Kitaplarında Devlet Kavramının İktidar-Eğitim İlişkisi Açısından İncelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(4), 2069 - 2090.
