Yeşil yaklaşım ile tedarikçi seçim probleminde yeni bir model: Perakende sektöründe bir uygulama
Küçük Resim Yok
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
İstanbul Ticaret Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Günümüzde firmalar ile tedarikçiler arasındaki iyi ilişkiler firmalara rekabet avantajı sağlamaktadır. Tedarikçi seçim kriterlerinin belirlenmesi ve tedarikçilerin belirli zamanlarda değerlendirilerek ödüllendirilmesi, tedarikçilerle başarılı ilişkiler kurulmasında büyük önem taşımaktadır. Son yıllarda yaşanan iklim değişikliği, küresel ısınma ve hammadde kaynaklarının hızlı tüketimden dolayı gittikçe azalması karşısında işletmeler tedarik zinciri faaliyetlerinde gerek yasal düzenlemeler gerekse çevresel ve sosyal sorumluluk açısından yeşil temasını ön plana çıkarmaya başlamışlardır. Tedarik zinciri yönetimindeki en önemli stratejik kararlardan birisi haline gelen tedarik seçim aşamasında da yeşil olarak adlandırılabilecek çevresel kriterler de dikkate alınmaya başlanmıştır. Bu çalışmada yeşil tedarikçi seçim problemi için yeni çok kriterli karar verme modeli önerilmiştir. Önerilen model iki aşamalı olup ilk aşamada literatür ve uzman görüşlerine dayalı olarak kurulan yeşil tedarikçi seçim modelindeki yedi ana kriter (maliyet, kalite, teslimat, esneklik, çevre yönetimi, teknoloji ve sosyal) ve toplamda otuz dört alt kriterin ağırlıklandırılmasında En İyi En Kötü (BWM) yöntemi kullanılmıştır. İkinci aşamada ise alternatif tedarikçilerin sıralanmasında Bütünleşik Ağırlıklı Toplam ve Çarpım Yöntemi (WASPAS) yöntemi tercih edilmiştir. Önerilen model İstanbul'da tekstil sektöründe faaliyet gösteren bir perakende firmasında yeşil tedarikçi seçim problemine uygulanmıştır. Önerilen modelin geçerliliğini test etmek için duyarlık analizi yapılmıştır. Çalışmada ayrıca önerilen modelin sonuçları Ortalama Çözüm Uzaklığına Dayalı Değerlendirme Yöntemi (EDAS), Katkı Oranı Değerlendirmesi (ARAS) Yöntemi, Birleştirilebilir Uzaklık Tabanlı Değerlendirme (CODAS) Yöntemleri ile karşılaştırılmıştır. Geliştirilen modelin perakende firması yöneticilerinin karar verme sürecini kolaşlaştırdığı görülmüştür.
Today, good relations between companies and suppliers provide companies with a competitive advantage. Determining the supplier selection criteria and rewarding the suppliers by evaluating them at certain times is of great importance in establishing successful relations with the suppliers. In the face of climate change, global warming and the decrease in raw material resources due to rapid consumption in recent years, businesses have started to emphasize the green theme in their supply chain activities in terms of both legal regulations and environmental and social responsibility. In the procurement selection phase, which has become one of the most important strategic decisions in supply chain management, environmental criteria, which can be called green, have also been taken into consideration. In this study, a new multi-criteria decision making model is proposed for the green supplier selection problem. The proposed model is two-stage and in the first stage, the seven main criteria (cost, quality, delivery, flexibility, environmental management, technology and social) in the green supplier selection model established based on the literature and expert opinions, and a total of thirty-four sub-criteria are weighted as Best Worst (BWM) method was used. In the second stage, the Integrated Weighted Sum and Product Method (WASPAS) method was preferred in ordering the alternative suppliers. The proposed model has been applied to the green supplier selection problem in a retail company operating in the textile sector in Istanbul. Sensitivity analysis was performed to test the validity and robustness of the proposed model. In the study, the results of the proposed model were also compared with the Evaluation Method Based on the Average Solution Distance (EDAS), the Contribution Ratio Evaluation (ARAS) Method, and the Combined Distance-Based Evaluation (CODAS) Methods. It has been observed that the developed model facilitates the decision-making process of retail firm managers.
Today, good relations between companies and suppliers provide companies with a competitive advantage. Determining the supplier selection criteria and rewarding the suppliers by evaluating them at certain times is of great importance in establishing successful relations with the suppliers. In the face of climate change, global warming and the decrease in raw material resources due to rapid consumption in recent years, businesses have started to emphasize the green theme in their supply chain activities in terms of both legal regulations and environmental and social responsibility. In the procurement selection phase, which has become one of the most important strategic decisions in supply chain management, environmental criteria, which can be called green, have also been taken into consideration. In this study, a new multi-criteria decision making model is proposed for the green supplier selection problem. The proposed model is two-stage and in the first stage, the seven main criteria (cost, quality, delivery, flexibility, environmental management, technology and social) in the green supplier selection model established based on the literature and expert opinions, and a total of thirty-four sub-criteria are weighted as Best Worst (BWM) method was used. In the second stage, the Integrated Weighted Sum and Product Method (WASPAS) method was preferred in ordering the alternative suppliers. The proposed model has been applied to the green supplier selection problem in a retail company operating in the textile sector in Istanbul. Sensitivity analysis was performed to test the validity and robustness of the proposed model. In the study, the results of the proposed model were also compared with the Evaluation Method Based on the Average Solution Distance (EDAS), the Contribution Ratio Evaluation (ARAS) Method, and the Combined Distance-Based Evaluation (CODAS) Methods. It has been observed that the developed model facilitates the decision-making process of retail firm managers.
Açıklama
Fen Bilimleri Enstitüsü, Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı, Endüstri Mühendisliği Bilim Dalı
Anahtar Kelimeler
Endüstri ve Endüstri Mühendisliği, Industrial and Industrial Engineering
