16. ve 17. Yüzyıl Türkçe siyasetnâmelerinde ortak temalar ve siyasetnâmelerin işlevi
Yükleniyor...
Tarih
2021
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Durmuş GÜNAY
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu makalede 16. ve 17. yüzyıllarda Türkçe olarak yazılmış toplam 15 siyasetnâme taranarak, eserlerde dile getirilen ortak yönetim problemlerinin neler olduğu ve yazarların bu problemlere nasıl tepki verdikleri sorularına cevap aranmıştır. Makalenin odaklandığı ikinci alan, yöneticiler ve yönetim uygulamaları açısından siyasetnâmelerin işlevinin ne olduğu sorusudur. Araştırmada içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. İlk aşamada döneme ilişkin bütün siyasetnameler incelenmiş, işlenen konular içeriklerine göre kodlanmış, sekiz ve daha fazla eserde tekrar eden konular ortak tema olarak kabul edilmiştir. İkinci aşamada, yazarların ifadelerinin altında yatan kavramsal yapı keşfedilmeye çalışılmıştır. Padişahın konumu, timar ve zeamet sisteminin yozlaşması, vezirlerin tutumu, hazine yönetimi, askerin sistemin bozulması, reayanın durumu, kadıların niteliğinin düşmesi ve rüşvetin yaygınlaşması siyasetnamelerdeki ortak temalardır. Yazarların önemli bölümü, problemin kaynağını eski uygulamalardan uzaklaşmış olmaya bağlamakta, dolayısıyla çözüm olarak eski uygulamalara dönülmesini önermektedir. Siyasetnameler, yazıldıkları dönemde hem yöneticilere açısından temel siyaset bilgilerini aktaran kaynaklar hem de gerçek problemlere çözüm üreten metinler olma işlevini görmüşlerdir. Günümüzde, temel yönetim bilgilerini aktarma işlevini yönetim okulları; yönetim problemlerine çözüm önerilerini ise yöneticilerin yanlarında bulundurdukları danışman kadrosu karşılamaktadır. Bu bakımdan, siyasetnâme tarzı eserlerin günümüzde fazlaca karşılığı bulunmamakla birlikte, yönetim bilgisine ve yazma kudretine sahip yazalar her zaman etkileyici eserler ortaya koyabilirler. Günümüzde de bu yazım tarzını deneyen yazarların olduğu görülmektedir.
In this article, total of 15 political texts written in Turkish in the 16th and 17th centuries were scanned and answers to the questions of the common management problems expressed in the works and how the authors reacted to these problems were sought. The second area the article focuses on is the question of what the function of political texts in terms of managers and management practices. In the research, the content analysis method was used. In the first stage, all the political texts were examined, the themes were coded, and the issues in eight works and more were accepted as common themes. In the second stage, the conceptual and real structure behind the linguistic expression expressed by the authors was tried to be interpreted. The status of sultans, corruption of the timar and sergeancy system, management of the treasury, the attitude of viziers, the disruption of the soldier’s system, the decline of the quality of the kadis and bribery are common themes. Most of the authors attribute the source of the problem of being distanced from old practices and therefore suggest returning to old practices as a solution. Although politicsstyle works do not have much value today, although, writers who have management knowledge and writing power can always produce impressive works.
In this article, total of 15 political texts written in Turkish in the 16th and 17th centuries were scanned and answers to the questions of the common management problems expressed in the works and how the authors reacted to these problems were sought. The second area the article focuses on is the question of what the function of political texts in terms of managers and management practices. In the research, the content analysis method was used. In the first stage, all the political texts were examined, the themes were coded, and the issues in eight works and more were accepted as common themes. In the second stage, the conceptual and real structure behind the linguistic expression expressed by the authors was tried to be interpreted. The status of sultans, corruption of the timar and sergeancy system, management of the treasury, the attitude of viziers, the disruption of the soldier’s system, the decline of the quality of the kadis and bribery are common themes. Most of the authors attribute the source of the problem of being distanced from old practices and therefore suggest returning to old practices as a solution. Although politicsstyle works do not have much value today, although, writers who have management knowledge and writing power can always produce impressive works.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Siyasetnâme, kamu yönetimi, Osmanlı yönetim sistemi, siyasetnâmalerin işlevi., Political treatise, public administration, Ottoman administration system, the function of political treatise.
Kaynak
Üniversite Araştırmaları Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
4
Sayı
1
