21. yüzyıl'da Türkiye cumhuriyeti deniz politikasının jeostratejik değerlendirmesi: Libya politikası açmaz ve açılımları
No Thumbnail Available
Date
2023
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
İstanbul Ticaret Üniversitesi
Access Rights
info:eu-repo/semantics/openAccess
Abstract
21. yüzyılın küreselleşen dünyasında Akdeniz havzasında ortaya çıkan ve nedenleri hala tartışılmakta olan Arap Baharı Libya üzerinde de ciddi sarsıntılara sebep olmuştur. 2011'in Ekim ayında içsel dinamiklerle ülkenin yıllanmış diktatörü Kaddafi tepe taklak edilmiş ve kaosa sürüklenen ülkede bölgesel ve uluslararası güçler bu gelişme karşısında kendi dış politikaları uyarınca çeşitli tepkiler ortaya koymuşlardır. Bu çerçevede meydana çıkan Libya krizine NATO, Batılı güçlerin inisiyatifiyle R2P ilkesi doğrultusunda askeri müdahalede bulunmuştur. Söz konusu müdahale Libya'daki mevcut durumu daha da karmaşıklaştırmış, bunun ötesinde fırsattan yararlanmak isteyen güçlerce Türkiye'nin güvenliğini tehdit edecek boyutlara varmıştır. Türkiye Cumhuriyeti Devleti neorealist dış politikası gereğince meşru haklarını savunmak üzere çok boyutlu girişimlerde bulunmuştur. Bu girişimler Türkiye'nin Akdeniz'deki jeostratejik güvenliğini sağlamak üzere kapsamlı bir denizcilik politikası üretmek zorunluluğunda olduğunu göstermiştir. Bu tez, 21. Yüzyıl'da Türkiye Cumhuriyeti Deniz Politikasının Jeostratejik Değerlendirmesi: Libya Açılımı ve Açmazları üzerine odaklanmıştır. Tezde, deniz gücüne ilişkin nicel verilerden ve uluslararası ilişkiler disiplininde egemen metodolojik yaklaşımlardan yararlanılmıştır. Bu itibarla, ilkin birinci bölümde bir kavramsal ve kuramsal çerçeve sunulmaktadır. Neorealist paradigmadan hareketle öncelikle savunmacı ve saldırgan realizm ihtilafı üzerinde durulmuştur. Ardından Güç Geçiş Teorisi ile Çoklu Hiyerarşiler Modeli kısaca özetlenmiştir. Çalışma açısından Deniz Hakimiyeti'nin tarihsel perspektiften günümüze evrilişi irdelenmiştir. Çalışmanın ikinci bölümü ise Akdeniz ölçeğinde bir tarihsel arka plana yer vermektedir. Burada medeniyet tarihinde Akdeniz, Akdeniz'de güç mücadeleleri tarihi, Akdeniz'de Türk deniz hakimiyeti ve çağımızda Akdeniz'deki yeni güçler ve güç geçişlilikleri anlatılmıştır. Günümüz Akdeniz'inde karşımıza çıkan paydaş devletlerin strateji ve politikalarına yer vermek kaçınılmazdı. Bu bağlamda üçüncü bölümde genel itibarıyla küreselleşmeyi takip eden zaman diliminde Akdeniz havzasındaki denizcilik stratejilerine değinilmiş ve bu çerçevede Türkiye Cumhuriyeti'nin deniz politikalarının altı çizilmiştir. Dördüncü bölümde ise tezin birinci derecede teksif olduğu Libya'daki siyasi gelişmeler özetlenmiştir. Libya krizine yol açan nedenler ve onu takip eden süreç ayrıntılandırılmıştır. Devamla Libya sorunsalının çözümüne ilişkin Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin açılımları elimizdeki bilgi ve belgelerin ışığında aktarılmıştır. Sonuç bölümünde ise Türkiye'nin Libya politikası temelinde Akdeniz'deki egemenlik haklarını korumaya yönelik stratejisinin bir değerlendirmesi yapılmış ve bu kapsamda izlenecek denizcileşme politikasına ilişkin bir model önerisi sunulmuştur. Son derece kapsamlı olan bu model ile çalışma, Libya kriziyle ilintilendirilerek genel geçer bir kurama yönelik bilimsel bir çabayı tez olarak sunmaktadır.
In the globalizing world of the 21st century emerged in the Mediterranean terrain a phenomenon called the 'Arab Spring' which caused tremendous turbulences in North Africa even in Libyan. The lifelong leader/dictator Qaddafi was toppled with the street rises in the country. Moreover, the country recoiled into a state of chaos and anarchy which led the regional and international actors specially in the West to assemble their own reactions in line with their respective foreign policies. Under the initiative of the Western powers NATO intervened militarily to Libyan, in accordance with the R2P regulations. Such an intervention caused more chaotic developments. Parallel with these developments, some powers used the circumstances to encircle Türkiye, jeopardizing Ankara's security. Thus, the Republic of Türkiye had no option but to defend its legitimate rights with multiple policies it administered towards Libyan. These endeavours led to the expediency of formulating a comprehensive maritime policy for Türkiye. This thesis is concentrating on the geostrategic analysis of the Turkish Republic's maritime openings with special respect to the Libyan Crisis. This thesis is a study of international relations based upon quantitative data. In the first chapter, a theoretical (and conceptual) framework based upon the Neorealist paradigm is presented. Topics like defensive, offensive/assertive approaches will be covered alongside with power transfers, and multi hierarchies models. Maritime Security models are elaborated, with their evolution from historical times to our days. In the second chapter, the thesis gives an overview of Mediterranean studies. Power struggles in the Mediterranean Sea will be summarized to give a contemporary basis for power rivalries. The Maritime policies of the regional Powers, with special emphasis on of Turkish Republic's naval power will follow the further discussions. Fourth chapter elaborates the Libyan Question, the reasons for its outbreak. The entire process, in detail, will be the narrative of this chapter. Ankara's policies towards Libyan will also be coverEd.The final section, as a conclusion, will present a maritime/naval strategy as a model for academic discussion.
In the globalizing world of the 21st century emerged in the Mediterranean terrain a phenomenon called the 'Arab Spring' which caused tremendous turbulences in North Africa even in Libyan. The lifelong leader/dictator Qaddafi was toppled with the street rises in the country. Moreover, the country recoiled into a state of chaos and anarchy which led the regional and international actors specially in the West to assemble their own reactions in line with their respective foreign policies. Under the initiative of the Western powers NATO intervened militarily to Libyan, in accordance with the R2P regulations. Such an intervention caused more chaotic developments. Parallel with these developments, some powers used the circumstances to encircle Türkiye, jeopardizing Ankara's security. Thus, the Republic of Türkiye had no option but to defend its legitimate rights with multiple policies it administered towards Libyan. These endeavours led to the expediency of formulating a comprehensive maritime policy for Türkiye. This thesis is concentrating on the geostrategic analysis of the Turkish Republic's maritime openings with special respect to the Libyan Crisis. This thesis is a study of international relations based upon quantitative data. In the first chapter, a theoretical (and conceptual) framework based upon the Neorealist paradigm is presented. Topics like defensive, offensive/assertive approaches will be covered alongside with power transfers, and multi hierarchies models. Maritime Security models are elaborated, with their evolution from historical times to our days. In the second chapter, the thesis gives an overview of Mediterranean studies. Power struggles in the Mediterranean Sea will be summarized to give a contemporary basis for power rivalries. The Maritime policies of the regional Powers, with special emphasis on of Turkish Republic's naval power will follow the further discussions. Fourth chapter elaborates the Libyan Question, the reasons for its outbreak. The entire process, in detail, will be the narrative of this chapter. Ankara's policies towards Libyan will also be coverEd.The final section, as a conclusion, will present a maritime/naval strategy as a model for academic discussion.
Description
Sosyal Bilimler Enstitüsü, Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı, Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bilim Dalı
Keywords
Uluslararası İlişkiler, International Relations
