Üniversite öğrencilerinde ahlaki uzaklaşma, algılanan anne-baba tutumu ve kontrol odağı arasındaki ilişkiler
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2021
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
İstanbul Ticaret Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
ÖZET Bu araştırmanın temel amacı üniversite öğrencilerinde ahlaki uzaklaşma, algılanan anne baba tutumu ve kontrol odağı arasındaki ilişkileri incelemektir. Buna ek olarak cinsiyet, yaş, anne ve baba eğitim durumu, ekonomik durum, devam edilen üniversite türü ve disiplin cezası almış olup olmamak gibi bazı demografik değişkenlere göre ahlaki uzaklaşma, algılanan anne baba tutumu ve kontrol odağındaki değişimlerin incelenmesi amaçlanmıştır. 2020-21 eğitim-öğretim yılında üniversitede öğrenim görmekte olan 17- 38 yaş aralığında 205 (127 kadın 78 erkek) üniversite öğrencisinin katılımıyla gerçekleşen araştırmanın verileri “Demografik Bilgi Formu” “Ahlaki Uzaklaşma Ölçeği” “Algılanan Anne Baba Tutum Ölçeği” ve “Kontrol Odağı Ölçeği” kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizi SPSS Statistics 26 programı ile Bağımsız gruplar için TTest, One-way Anova, Kruskal Wallis Testi, Pearson Korelasyon Analizi, Çoklu Doğrusal Regresyon Analizi kullanılarak yapılmıştır. Çalışmada istatistiksel olarak anlamlılık . 05 üzerinden test edilmiştir. Araştırma sonucunda ahlaki uzaklaşma ile demokratik baba tutumu arasında negatif yönde ilişki gözlenirken otoriter baba tutumu ve koruyucu baba tutumu arasında ise pozitif yönde ve istatistiksel olarak anlamlı ilişki gözlenmiştir. İç kontrol odağı ile algılanan anne-baba tutumlarından demokratik anne ve baba tutumu arasında negatif yönde ilişki gözlenirken dış kontrol odağı ile otoriter ve koruyucu anne tutumu arasında pozitif yönde ilişki gözlenmiştir. Bunlara ek olarak, ahlaki uzaklaşma ile dış kontrol odağı arasında pozitif yönde ilişki gözlenmiş ve dış kontrol odağının ahlaki uzaklaşmanın bir yordayıcısı olduğu bulunmuştur. Araştırmada ayrıca erkeklerin kadınlara göre daha yüksek ahlaki uzaklaşma gösterdikleri ve anne babalarını daha koruyucu algıladıkları bulunmuş, tüm bulgular ilgili alanyazın ışığında tartışılmıştır Anahtar Kelimeler: Ahlaki Uzaklaşma, Algılanan Anne-Baba Tutumu, Kontrol Odağı ABSTRACT The principle aim of the study is to examine whether there is a relationship between university students' moral disengagement levels and their perceived parental attitudes and the type of locus of control they have (internal-external). In addition, it was aimed to examine the changes in moral disengagement, perceived parental attitude and locus of control according to some demographic variables such as gender, age, educational status of parents, economic status, and type of university attended. The data of the study, which was conducted with the participation of 205 (127 female 78 male) university students aged 17-38, studying at the university in the 2020-21 academic year, were collected from the "Demographic Information Form", "Moral Disengagement Scale", "Perceived Parental Attitude Scale" and "Locus of Control Scale". Analysis of the data was applied by using T-Test, One-way ANOVA, Pearson Correlation Analysis, Multiple Linear Regression Analysis for independent groups with the help of SPSS Statistics 26 program. In the study, statistical significance was tested over . 05. As a result of the research, a negative relationship was observed between moral disengagement and democratic father attitude, while a positive and statistically significant relationship was observed between authoritarian father attitude and protective father attitude. While a negative relationship was observed between internal locus of control and democratic mother and father attitude, a positive relationship was observed between external locus of control and authoritarian and protective mother attitude. In addition, a positive relationship was observed between moral distancing and external locus of control, and it was found that external locus of control was a predictor of moral distancing. In the study, it was observed that there were differences in moral distancing, perceived parental attitude and locus of control according to some demographic variables, and all findings were discussed in the light of the relevant literature. Keywords: Moral disengagement, Perceived Parental Attitude, Locus of control. İÇİNDEKİLER ÖZET. İ ABSTRACT. İİ TABLOLAR LİSTESİ . İİİ ŞEKİLLER LİSTESİ . İV KISALTMALAR . V İÇİNDEKİLER. Vİ GİRİŞ. 1 1. 1 ARAŞTIRMANIN AMACI VE ALT PROBLEMLERİ. 3 1. 2 ARAŞTIRMANIN ÖNEMİ. 4 1. 3 ARAŞTIRMANIN SAYILTILARI. 5 1. 4 ARAŞTIRMANIN SINIRLILIKLARI. 6 KURAMSAL BAKIŞ. 7 2. 1 AHLAKİ UZAKLAŞMA. 7 2. 2 AHLAKİ UZAKLAŞMA MEKANİZMALARI. 10 2. 3 ANNE-BABA TUTUMLARI . 13 2. 3. 1 Otoriter Anne Baba Tutumu. 16 2. 3. 2 Demokratik Anne Baba Tutumu. 17 2. 3. 3 Koruyucu-İstekçi Anne Baba Tutumu. 18 2. 4 KONTROL ODAĞI. 19 2. 5 İLGİLİ ARAŞTIRMALAR . 21 2. 5. 1 Ahlaki Uzaklaşma ve Anne-baba Tutumu ile İlgili Araştırmalar. 21 2. 5. 2 Ahlaki Uzaklaşma ve Kontrol Odağı ile İlgili Araştırmalar. 22 2. 5. 3 Anne-baba Tutumu ve Kontrol Odağı ile İlgili Araştırmalar . 24 YÖNTEM . 27 3. 1 ARAŞTIRMANIN MODELİ. 27 3. 2 ÇALIŞMA GRUBU. 27 3. 3 VERİ TOPLAMA ARAÇLARI. 29 3. 3. 1 Demografik Bilgi Formu. 29 3. 3. 2 Ahlaki Uzaklaşma Ölçeği. 29 3. 3. 3 Anne-Baba Tutum Ölçeği . 30 3. 3. 4 Kontrol Odağı Ölçeği . 31 3. 4 VERİLERİN ANALİZİ. 32 BULGULAR. 34 4. 1 ARAŞTIRMADA KULLANILAN ÖLÇÜM ARAÇLARI İLE İLGİLİ BETİMLEYİCİ İSTATİSTİKLER VE NORMALLİKLER . 34 4. 2 ARAŞTIRMANIN DEĞİŞKENLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİLER . 35 4. 3 ALGILANAN ANNE-BABA TUTUMU İLE KONTROL ODAĞININ AHLAKİ UZAKLAŞMAYI YORDAMA DÜZEYİ. 37 4. 4 DEMOGRAFİK DEĞİŞKENLERE GÖRE ARAŞTIRMANIN DEĞİŞKENLERİNDEKİ FARKLILAŞMALARIN İNCELENMESİ. 38 4. 4. 1 Cinsiyete Göre Ölçek ve Alt Boyutlarının Farklılıklarının İncelenmesi. 38 4. 4. 2 Üniversite Türüne Göre Ölçek ve Alt Boyutlarının Farklılıklarının İncelenmesi. 39 4. 4. 3. Disiplin Cezası Durumuna Göre Ölçek ve Alt Boyutlarının Farklılıklarının İncelenmesi. 40 4. 4. 4. Anne Eğitim Düzeyine Göre Ölçek ve Alt Boyutlarının Farklılıklarının İncelenmesi . 41 4. 4. 5. Baba Eğitim Düzeyine Göre Ölçek ve Alt Boyutlarının Farklılıklarının İncelenmesi. 43 4. 4. 6. Ekonomik Duruma Göre Ölçek ve Alt Boyutlarının Farklılıklarının İncelenmesi . 46 4. 4. 7. Yaşa Göre Ölçek ve Alt Boyutlarının Farklılıklarının İncelenmesi. 47 TARTIŞMA. 49 5. 1 AHLAKİ UZAKLAŞMA, ALGILANAN ANNE BABA TUTUMU VE KONTROL ODAĞI ARASINDAKİ İLİŞKİLERE YÖNELİK BULGULARIN TARTIŞILMASI. 49 5. 2. ARAŞTIRMANIN DEMOGRAFİK DEĞİŞKENLERİNE AİTBULGULARIN TARTIŞILMASI. 53 SONUÇ VE ÖNERİLER. 59 6. 1 ARAŞTIRMANIN SONUÇLARI. 59 6. 2 ÖNERİLER. 61 KAYNAKÇA. 63 EKLER . 77
Açıklama
Tez (Yüksek Lisans) -- İstanbul Ticaret Üniversitesi -- Kaynakça var.