Engellilerin, işgücüne katılımlarının, dayanışma ağları ve sosyalleşmelerine etkisi
| dc.contributor.advisor | Doğan, Necmettin | |
| dc.contributor.author | Yetgin, Fatih | |
| dc.date.accessioned | 2024-10-10T18:27:24Z | |
| dc.date.available | 2024-10-10T18:27:24Z | |
| dc.date.issued | 2023 | |
| dc.department | Enstitüler, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyoloji Ana Bilim Dalı | en_US |
| dc.description | Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyoloji Ana Bilim Dalı, Uygulamalı Sosyoloji Bilim Dalı | en_US |
| dc.description.abstract | Engelli bireyler, toplum tarafından benimsenen engellilik algısı nedeniyle, ayrımcı, ötekileştirici ve damgalayıcı pratiklerle karşı karşıya kalmaktadır. Engelli bireylerin hayatın içerisinde olmasını engelleyen unsurların başında, istihdam sorunu gelmektedir. Yapılan tez çalışması, engelliliğe ilişkin tartışmalardan hareketle, engellilik halinden kaynaklı yaşatılan deneyimlerin, engelli bireyde hangi psiko-sosyal davranışları ortaya çıkardığını belirlemeyi amaçlamaktadır. Bu araştırma aynı zamanda, engelli bireylerin sosyalleşmeleri ve sivil toplum kuruluşları içerisinde yer almalarının, istihdamla olan ilişkisini, kamu kurumlarında engelli kadrosunda çalışan personellerin, yaşamları üzerinden açıklamaya çalışmıştır. Yapılan araştırmada, nitel araştırma tekniklerinden eylem araştırma deseni kullanılmıştır. Bir kamu kuruluşunda görevli; üç görme engelli, üç süreğen hastalık, iki ortopedik engelli, bir zihinsel engelli, bir psikolojik engelli, bir nörolojik rahatsızlığı bulunan, yasal çerçevede engelli kadrosunda istihdam edilerek çalışan, on bir engelli personellerle derinlemesine mülakat yapılmıştır. Araştırmanın evreni, araştırmacının yakınında bulunan bilindik çevresinden seçildiği için uygun örnekleme yöntemlerinden, kartopu örnekleme yöntemi seçilmiştir. Bu kapsamda araştırma kamu kurumunda çalışan engelli kadrosunda istihdam edilen 11 katılımcıdan oluşmaktadır. Bu araştırmada engelli bireyler K1, K2,….K11 olarak kodlanmıştır. Mülakat tekniği ile alınan verilerin analizi Word dosyasına aktarılarak, söylem analizi yöntemi kullanılmıştır. Söylem analizi üzerinden birbirleri arasında ilişkili kodlar bulunmuş, bulunan kodlar temalara dönüştürülüp, literatürle ilişkisi açıklanmaya çalışılmıştır. Yapılan çalışmada engelli bireylerin, baskı, ötekileştirme, damgalama, ayrımcılık gibi etik olmayan tutum ve davranışlarla karşılaştıkları ortaya çıkmıştır. Engelli haklarına yönelik faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşlarının, engelli bireylerle etkin iletişim kurmadıkları, engelli bireylerin yapısal ve çevresel erişim sorunu yaşadıkları ortaya çıkmıştır. Engelli bireylerin, çalıştıkları kamu kurumunda, eğitim olanaklarından eşit derecede yararlanamadığı ortaya çıkmıştır. Sonradan engelli olan bireyler, doğuştan engelli bireylere göre daha fazla olumsuz psiko-sosyal davranışlar taşımakta, damgalanma endişesi duymaktadır. Rehabilitasyon hizmetlerinin, özellikle görme engelli bireylerin topluma kazandırılması ve hayata tutunması yönünden önemi fark edilmiş, engelli bireylerin toplumun kullandığı engellilik dilinden rahatsızlık duyduğu ortaya çıkmıştır. Yapılan araştırmadaki en belirgin bir husus da engelli bireylerin en büyük destekçilerinin aileleri oldukları görülmüştür. Bu tez çalışması, engelli bireylerin istihdamlarını kolaylaştırıcı politikalar geliştirilmesi ve hayata kazandırılmalarının oldukça önem arz ettiğini ortaya çıkarmıştır. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nın ''2030 Engelsiz Vizyon'' politikası hedefine ulaşması için, engellilik sosyolojisi alanına katkı sağlayan araştırmaların çoğalması oldukça elzemdir. Anahtar Sözcükler: Engellilik, İşgücüne Katılım, Sosyalleşme, Psiko-Sosyal Davranış, Dayanışma Ağları, Damgalanma | en_US |
| dc.description.abstract | Individuals with disabilities face discriminatory, marginalising and stigmatising practices due to the perception of disability adopted by the society. One of the main factors preventing disabled people from being in life is the employment problem. Based on the discussions on disability, this thesis aims to determine which psycho-social behaviours the experiences caused by the state of disability reveal in disabled individuals. At the same time, this research also tried to explain the relationship between the socialisation of disabled individuals and their participation in non-governmental organisations and employment through the lives of disabled staff working in public institutions. In the research, action research design from qualitative research techniques was used. In-depth interviews were conducted with eleven disabled personnel working in a public institution; three visually impaired, three chronically ill, two orthopedically disabled, one mentally disabled, one psychologically disabled, one neurologically impaired, employed in the disabled staff within the legal framework. Since the population of the research was selected from the familiar environment of the researcher, snowball sampling method was selected from appropriate sampling methods. In this context, the research consists of 11 participants employed in the disabled staff working in the public institution. In this research, disabled individuals were coded as K1, K2, ....K11. The data obtained through the interview technique were analysed by transferring them to a Word file and discourse analysis method was used. Through discourse analysis, codes related to each other were found, the codes found were transformed into themes and their relationship with the literature was tried to be explained. The study revealed that disabled people face unethical attitudes and behaviours such as oppression, marginalisation, stigmatisation and discrimination. It has been revealed that non-governmental organisations operating for the rights of persons with disabilities do not communicate effectively with persons with disabilities and that persons with disabilities have structural and environmental access problems. It has been revealed that disabled individuals cannot benefit equally from educational opportunities in the public institutions where they work. Individuals with acquired disabilities have more negative psycho-social behaviours than individuals with congenital disabilities and are more concerned about stigmatisation. The importance of rehabilitation services, especially in terms of integrating visually impaired individuals into society and holding on to life, has been realised, and it has been revealed that disabled individuals are uncomfortable with the language of disability used by the society. The most prominent point in the research is that the biggest supporters of the disabled individuals are their families. This thesis study has revealed that it is very important to develop policies that facilitate the employment of disabled people and to bring them to life. In order for the Ministry of Family and Social Services to achieve its "2030 Barrier-Free Vision" policy goal, it is essential to increase the number of researches contributing to the field of sociology of disability. Keywords: Disability, Labor Force Participation, Socialization, Psycho-Social Behavior, Solidarity Networks, Stigma | en_US |
| dc.identifier.endpage | 115 | en_US |
| dc.identifier.startpage | 1 | en_US |
| dc.identifier.uri | https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=j_Fjwp4JS4mk97Puqti8rrtwciJiM3Pz5lpBVevAqYIediBz7YSVG7_Se4ycf976 | |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/11467/8520 | |
| dc.identifier.yoktezid | 801206 | en_US |
| dc.language.iso | tr | en_US |
| dc.publisher | İstanbul Ticaret Üniversitesi | en_US |
| dc.relation.publicationcategory | Tez | en_US |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | en_US |
| dc.snmz | 2024_Tez | en_US |
| dc.subject | Sosyoloji | en_US |
| dc.subject | Sociology | en_US |
| dc.title | Engellilerin, işgücüne katılımlarının, dayanışma ağları ve sosyalleşmelerine etkisi | en_US |
| dc.type | Master Thesis | en_US |
