Kabakoz (kocaeli/körfez) mevkisinde kentsel dönüşüm uygulama modeli

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2020

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

İstanbul Ticaret Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

ÖZET Büyük şehirlere sosyoekonomik şartlar gerekçesi ile yapılan göçler neticesinde, nüfus yoğunluğu belirli bir bölgede toplanmıştır. Dolayısıyla nüfus yoğunluğunun fazla olduğu bölgelerde yapı stokları yetersiz kalmıştır. Ayrıca yaşanılan çarpık kentleşmeler, 1999 yılında gerçekleşen büyük can ve mal kayıplarına sebep olan Gölcük depremi gibi doğal afetler, kentlerin yenilenmesi ve onarılması ihtiyaçlarını doğurmuştur. Tüm bu sebeplerden dolayı kentsel dönüşüm kavramı, devlet idaresinin politikaları arasında çok önemli bir konuma gelmiştir. Bu kapsamda hızlı bir şekilde depreme karşı dayanıklı ve deprem yönetmeliğine uygun yapıların arttırılması ana amaç haline gelmiştir. Bu sebeple dünya genelinde, özellikle son yıllarda kentsel dönüşüm uygulamaları artış göstermiştir. Bu tez çalışmasında da öncelikle ülkemizde ve dünyada gerçekleştirilmiş kentsel dönüşüm uygulama örnekleri çeşitli açılardan incelenmiştir. Bu kapsamda Kocaeli ili, Körfez ilçesinde bulunan Kabakoz Mevki için yapılması planlanan bir kentsel dönüşüm uygulama modeli analizi gerçekleştirilmiştir. İlk olarak kentsel dönüşüm hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak ve farklı kentsel dönüşüm uygulama modellerini incelemek için literatür araştırması yapılmıştır. Sonrasında analiz yapılacak bölge için alınan resmî kararlar ve verilere ulaşmak amacı ile çeşitli araştırmalar yapılmıştır. Kabakoz Mevki için en uygun kentsel dönüşüm uygulama modeli ortaya çıkarılarak analiz yapılmıştır. Analiz kapsamında, yapılması planlanan proje gerçekleştiği takdirde elde edilebilecek 174173178. 50 TL kamu yararı miktarı tespit edilmiştir. Tüm bu sonuçlar neticesinde elde edilecek kamu yararının yanı sıra, yaklaşık yirmi yıldır çözüme kavuşturulamayan bölgenin ve bölge halkının yaşadığı olumsuz sosyoekonomik durumlara da çözüm olacağı kanaatine varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Kabakoz Mevki, kentleşme, kentsel dönüşüm, kentsel dönüşüm yöntemleri, kentsel yenileme. ABSTRACT Because of migrations to large cities based on socio-economic conditions, the population density was concentrated in a specific region. Therefore, building stocks remained insufficient in areas where the population density was high. In addition, the distorted urbanization and disasters such as the 1999 Gölcük earthquake, which caused huge losses of life and property, have given rise to the need for the renovation and repair of the cities. For all these reasons, the concept of urban renewal has taken a very important position among the policies of the state administration. In this context, rapidly increasing structures resistant to earthquakes and conforming to earthquake regulations has become the main objective. For this reason, urban renewal practices have increased throughout the world, especially in recent years. In this thesis, examples of urban renewal practices carried out primarily in our country and in the world were examined from various angles. In this context, an urban renewal application model analysis, which is planned to be carried out for Kabakoz location in Körfez district of Kocaeli province, has been carried out. Firstly, a literature survey was conducted to have more information about urban renewal and to examine different urban renewal application models. Afterwards, various researches have been made to reach official decisions and data for the region to be analyzed. The most appropriate urban renewal application model for Kabakoz location was found and analyzed. Within the scope of the analysis, the amount of public benefit of 174173178. 50 TL, which can be obtained if the planned project is realized, has been determined. In addition to the public interest to be obtained because of all these results, it has been concluded that there will be a solution to the negative socio-economic situations experienced by the region and the people of the region, which could not be resolved for nearly two decades. Keywords: Kabakoz location, urban renewal, urban renewal, urban renewal methods, urbanization. İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER . i ÖZET . iii ABSTRACT . iv TEŞEKKÜR . v ŞEKİLLER . vi ÇİZELGELER. viii SİMGELER VE KISALTMALAR . ix 1. GİRİŞ . 1 1. 1. Kentsel Dönüşüm Tanımı ve Hedefleri . 2 1. 2. Kentsel Dönüşümün Tarihi Gelişimi . 5 1. 2. 1. Kentsel dönüşümün dünyadaki gelişim süreci . 5 1. 2. 2. Kentsel dönüşümün Türkiye’deki gelişim süreci . 7 1. 3. Kentsel Dönüşümün Uygulama Yöntemleri . 9 1. 3. 1. Kentsel koruma (Conservation) . 9 1. 3. 2. Kentsel yenileme (Urban renewal) . 10 1. 3. 3. Yeniden canlandırma (Revitalization) . 10 1. 3. 4. Eski haline yeniden canlandırma (Urban rehabilitation) . 10 1. 3. 5. Soylulaştırma (Gentrification) . 11 1. 3. 6. Yeniden geliştirme (Redevelopment) . 11 1. 4. Kentsel Dönüşümün Boyutları . 11 1. 4. 1. Fiziksel boyut . 11 1. 4. 2. Sosyal boyut . 12 1. 4. 3. Ekonomik boyut . 12 1. 5. Dünyadaki Kentsel Dönüşüm Uygulama Örnekleri. 13 1. 5. 1. Postdam Meydanı kentsel dönüşüm projesi (Almanya) . 13 1. 5. 2. Hiroşima – Danbara kenti kentsel dönüşüm projesi (Japonya) . 15 1. 5. 3. Elephant & Castle kentsel dönüşüm projesi (İngiltere) . 17 1. 5. 4. La Defense kentsel dönüşüm projesi (Fransa) . 18 1. 5. 5. Trafalgar Meydanı kentsel dönüşüm projesi (İngiltere) . 20 1. 5. 6. Solidere-Beyrut kentsel dönüşüm projesi (Lübnan) . 21 1. 5. 7. Guangzhou Pearl nehri kentsel dönüşüm projesi (Çin) . 24 1. 5. 8. Rio kenti gecekondu sağlıklaştırma projesi (Brezilya) . 25 1. 5. 9. Birkenhead Park Liverpool (İngiltere) . 26 1. 6. Türkiye’deki Kentsel Dönüşüm Uygulama Örnekleri . 27 1. 6. 1. Küçükçekmece Ayazma-Tepeüstü kentsel dönüşüm projesi (İstanbul) . 27 1. 6. 2. Fatih Sulukule kentsel dönüşüm projesi (İstanbul) . 30 1. 6. 3. Başıbüyük kentsel dönüşüm projesi (İstanbul) . 32 1. 6. 4. Fener-Balat-Ayvansaray kentsel dönüşüm projesi (İstanbul) . 33 1. 6. 5. Havaalanı Mahallesi kentsel dönüşüm projesi (İstanbul) . 35 1. 6. 6. Kartal kentsel dönüşüm projesi (İstanbul) . 37 1. 6. 7. Zeytinburnu Sümer Mahallesi kentsel dönüşüm projesi (İstanbul) . 38 1. 6. 8. Dikmen Vadisi kentsel dönüşüm projesi (Ankara) . 40 1. 6. 9. Zağnos Vadisi kentsel dönüşüm projesi (Trabzon) . 42 1. 7. Farklı Alanlardaki Kentsel Dönüşüm Uygulamaları . 44 ii 1. 7. 1. Konut alanlarında gerçekleştirilen kentsel dönüşüm uygulamaları. 44 1. 7. 2. Liman ve dok alanlarında gerçekleştirilen kentsel dönüşüm uygulamaları. 45 1. 7. 3. Sanayi alanlarında gerçekleştirilen kentsel dönüşüm uygulamaları. 47 1. 8. Çalışmanın Amacı . 48 2. LİTERATÜR ÖZETİ. 49 3. MATERYAL VE YÖNTEM . 56 3. 1. Kabakoz Mevki’nin Coğrafi Yapısı ve Ulaşım Ağındaki Yeri . 56 3. 2. Mevkinin Sosyal ve Ekonomik Yapısı . 58 3. 3. Kabakoz Mevki’nin Planlama Süreci . 58 3. 3. 1. Mevkinin konut dışı kentsel çalışma alanı olmasındaki sebepler . 59 3. 3. 2. Kabakoz Mevki ile ilgili alınan belediye kararları. 60 3. 3. 3. Kabakoz Mevki’nin imar planları . 61 3. 3. 4. Mevkinin ve 2544 nolu adanın mevcut yapı durumları . 64 3. 4. 6306 Sayılı Kanun Kapsamında Bölgenin Riskli Alan İlan Edilmesi . 66 3. 5. Kabakoz Mevki’ndeki Uygulanması Planlanan Kentsel Dönüşüm Projesinin Uygulama Biçimi . 70 3. 6. Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı İlan Edilen Bölgenin Rezerv (Öneri) Alan Olarak Belirlenmesi . 72 3. 7. Rezerv Alanın Jeolojik ve Jeoteknik Özellikleri . 76 4. ARAŞTIRMA BULGULARI VE TARTIŞMA . 80 4. 1. Kabakoz Mevki Arazi ve Yapı Belgeleri Analizi. 80 4. 2. Kabakoz Mevki İçin Uygulanması Planlanan Proje Analizi . 81 4. 3. Kabakoz Mevki 2544 Nolu Ada İçin Proje Analizi . 87 5. SONUÇ VE ÖNERİLER . 91 KAYNAKLAR . 94 EKLER. 98 EK A. Körfez Belediyesi 01. 07. 2011 Tarih ve 68 Sayılı Meclis Kararı . 99 EK B. Kocaeli Büyükşehir Belediyesi 15. 12. 2011 Tarih 702 Sayılı Meclis Kararı . 101 EK C. Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı Kararına İlişkin 25. 07. 2012 Tarihli Bakanlar Kurulu Kararı . 107 EK Ç. 08. 03. 2013 Tarihli İmar ve Bayındırlık Komisyon Raporu . 114 EK D. Kocaeli Büyükşehir Belediyesi 14. 03. 2013 Tarih 155 Sayılı Meclis Kararı . 119 EK E. Kocaeli Büyükşehir Belediyesi 15. 08. 2012 Tarih 3571 Sayılı Encümen Kararı . 123 EK F. Kocaeli Büyükşehir Belediyesi 29. 08. 2012 Tarih 3749 Sayılı Encümen Kararı . 124 EK G. Farklı Nüfus Gruplarında Asgari Sosyal ve Teknik Altyapı Alanlarına İlişkin Standartlar ve Asgari Alan Büyüklükleri . 125 EK H. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2019 Yılı Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri . 126 ÖZGEÇMİŞ . 131

Açıklama

Tez (Yüksek Lisans) -- İstanbul Ticaret Üniversitesi -- Kaynakça var.

Anahtar Kelimeler

Kent planlama_Türkiye_Kocaeli, Kent yenileme_Türkiye, Kentsel politika_Türkiye, City planning_Turkey_Kocaeli, Urban renewal_Turkey, Urban policy_Turkey

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye