Arktik stratejik üçgeni: 2007'den 2021'e bölgesel güç dinamikleri
Küçük Resim Yok
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
İstanbul Ticaret Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Arktik, Amerika Birleşik Devletleri (ABD)-Çin-Rusya rekabeti açısından kritik bir bölgedir. Bunun temel nedenleri, zengin doğal kaynaklara sahip olması, gelecekte işlek bir deniz ulaştırma koridoru olarak kullanılma potansiyeli ve Uzay'daki uydulara erişimle ilgili önemli jeopolitik konumudur. Arktik; ABD, Çin ve Rusya arasında üçgen dengelemesinin ortaya çıktığı bir coğrafyadır. Siyaset bilimi profesörü Rob Huebert'in 2019 yılında "Yeni Arktik Stratejik Üçgen Ortamı" olarak ilk defa tanımladığı bu durum, bölgede üç büyük gücün temel güvenlik gereksinimlerinin, gerilimi arttıracak şekilde çakıştığına işaret eder. Arktik'te stratejik bir üçgenin ortaya çıkması, aynı zamanda, ABD ve müttefiklerinin Rusya'ya başka bölgelerde baskı uygulaması ve ABD'nin artan Çin küresel etkisine karşı koyma çabalarıyla da bağlantılıdır. Bu gelişmeler, dünya düzeninde ne oluyorsa Arktik'e de yansıdığı şeklinde değerlendirilmektedir. Bu bağlamda, bölge aslında Soğuk Savaş döneminde de ABD ve Sovyetler Birliği arasındaki iki kutuplu sistemin bir ön cephesi olmuştur. Ancak, Soğuk Savaş'ın sona ermesi Arktik rekabetinin sonu anlamına gelmemiştir. Bölge, Bering Boğazı'nda birbirlerini gözetleyen komşular olarak hem ABD hem de Rusya için hayati önem taşımaya devam etmiştir. Bundan başka, Arktik'teki rekabet son yıllarda Çin'in de dahil olmasıyla giderek daha karmaşık hâle gelmiştir. Küresel ısınma ile birlikte buzulların hızla erimesi bölgeye erişimi kolaylaştırırken, kaynaklardan yararlanma maliyetini düşürmekte ve beklenen yeni deniz ticaret yollarını ortaya çıkarmaktadır. Bu doğrultuda bu çalışma, Arktik Bölgesi'nde Çin, ABD ve Rusya arasındaki rekabet ve iş birliğini stratejik üçgen perspektifinden tartışmakta ve geleceğine bakmaktadır. İlk kez 1970'lerde Çin-Amerikan-Sovyet ilişkilerini ifade etmek için önerilen "stratejik üçgen" terimi, bugün Çin, ABD ve Rusya ilişkilerinde hâlen varlığını sürdürmektedir. Bu araştırma, günümüzde bu üç büyük güç arasında Arktik'te gerçekleşen etkileşimlerin, stratejik üçgenin somut örneği olduğunu savunmaktadır. Rusya ve Çin'in bölgede çıkar ortaklıkları bulunmakla birlikte, tarihten bugüne ulaşan anlaşmazlıkları ve karşılıklı güvensizlikleri de bulunmaktadır. Kendisini "Yakın Arktik Devleti" olarak tanımlayan Çin'e karşı bazı ortak endişeleri olan ABD ve Rusya'nın Arktik'te sınırlı bir iş birliğine girişmesi konusu iki ülkenin kamuoylarında kısa bir dönem de olsa tartışılmış, ancak bu görüşler Şubat 2022'de Ukrayna-Rusya Savaşı'nın patlak vermesiyle rafa kaldırılmıştır. Anahtar Kelimeler: Arktik, Rekabet, Stratejik Üçgen, Dünya Düzeni, Küresel Isınma.
The Arctic is a region of critical importance for the United States (US)-China-Russia competition. The main reasons for this are its rich natural resources, the potential of the region to be a busy sea transportation corridor in the future and its crucial geopolitical location regarding access to satellites in Space. The Arctic is a geography where triangular balancing between the US, China and Russia emerges. This situation, which political scientist Rob Huebert first described as the "New Arctic Strategic Triangle Environment" in 2019, indicates that the basic security needs of the three great powers overlap in the region in a way that increases the tension between them. The emergence of a strategic triangle in the Arctic is also linked to the US and its allies applying pressure on Russia and the efforts of the US to counter growing Chinese global influence. These developments are being evaluated as whatever is happening in the world order is also reflected in the Arctic. In this context, the region historically became a front line of the bipolar system between the US and the Soviet Union during the Cold War. However, the end of the Cold War did not mean the end of Arctic competition. The region remained vital to both the US and Russia as neighbours watching over each other across the Bering Strait. Moreover, competition in the Arctic has become increasingly complex in recent years with the involvement of China. The rapid melting of glaciers due to global warming facilitates access to the region, reduces the utilization cost of the resources, and potentially opens up new maritime trade routes. In this regard, this study discusses and looks at the future of competition and cooperation between China, the US and Russia in the Arctic from the perspective of the strategic triangle. The term "strategic triangle", first proposed in the 1970's in reference to Sino-American-Soviet relations, still exists in China, the US and Russia relations today. This research argues that interactions between these three great powers today in the Arctic are the epitome of the strategic triangle. Although Russia and China have common interests in the region, they also have historical disagreements and mutual distrust. Based on this, the issue of limited cooperation in the Arctic between the US and Russia, both having some common concerns against China which defines itself as the "Near Arctic State", was a focus of public opinion in the two countries albeit for a short period, however interrupted by the outbreak of the Ukraine-Russia War in February 2022. Keywords: Arctic, Competition, Strategic Triangle, World Order, Global Warming.
The Arctic is a region of critical importance for the United States (US)-China-Russia competition. The main reasons for this are its rich natural resources, the potential of the region to be a busy sea transportation corridor in the future and its crucial geopolitical location regarding access to satellites in Space. The Arctic is a geography where triangular balancing between the US, China and Russia emerges. This situation, which political scientist Rob Huebert first described as the "New Arctic Strategic Triangle Environment" in 2019, indicates that the basic security needs of the three great powers overlap in the region in a way that increases the tension between them. The emergence of a strategic triangle in the Arctic is also linked to the US and its allies applying pressure on Russia and the efforts of the US to counter growing Chinese global influence. These developments are being evaluated as whatever is happening in the world order is also reflected in the Arctic. In this context, the region historically became a front line of the bipolar system between the US and the Soviet Union during the Cold War. However, the end of the Cold War did not mean the end of Arctic competition. The region remained vital to both the US and Russia as neighbours watching over each other across the Bering Strait. Moreover, competition in the Arctic has become increasingly complex in recent years with the involvement of China. The rapid melting of glaciers due to global warming facilitates access to the region, reduces the utilization cost of the resources, and potentially opens up new maritime trade routes. In this regard, this study discusses and looks at the future of competition and cooperation between China, the US and Russia in the Arctic from the perspective of the strategic triangle. The term "strategic triangle", first proposed in the 1970's in reference to Sino-American-Soviet relations, still exists in China, the US and Russia relations today. This research argues that interactions between these three great powers today in the Arctic are the epitome of the strategic triangle. Although Russia and China have common interests in the region, they also have historical disagreements and mutual distrust. Based on this, the issue of limited cooperation in the Arctic between the US and Russia, both having some common concerns against China which defines itself as the "Near Arctic State", was a focus of public opinion in the two countries albeit for a short period, however interrupted by the outbreak of the Ukraine-Russia War in February 2022. Keywords: Arctic, Competition, Strategic Triangle, World Order, Global Warming.
Açıklama
Sosyal Bilimler Enstitüsü, Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
Anahtar Kelimeler
Uluslararası İlişkiler, International Relations
