Türkiye enerji ithalatında yenilebilir enerji üretimi ve makro ekonomik değişkenler
Yükleniyor...
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
İstanbul Ticaret Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Amaç: Dünyada sanayileşme süreci ile birlikte enerjiye olan talep hızla artarken üretimin en önemli girdilerinden biri olan enerji, uluslararası rekabetinde belirleyicileri arasında yer almıştır. Fosil enerji rezervlerinin dünya genelinde homojen dağılmaması sebebiyle Türkiye gibi petrol ve doğalgaz kaynakları sınırlı olan ülkeler, üretimde ihtiyaç duydukları enerjinin büyük bir kısmını ithal etmek durumunda kalmaktadır. Türkiye’nin enerjide dışa bağımlı bir ülke konumunda olması ve makro ekonomik verilere göre enerjiye olan ihtiyacının sürekli bir artış trendinde olması “Enerji İthalatı” kaleminin dış ticaret açığında önemli bir rol üstlenmesine neden olmaktadır. Dolayısıyla Türkiye’de yenilenebilir enerji üretimi, YEK-DEM ve diğer makro ekonomik değişkenlerin Türkiye’nin enerji ithalatındaki önemi vurgulanmak istenmiştir. Yöntem: Bu çalışma ile 2017 – 2023 yılları için alık verileri kullanılarak serilere öncelikle VAR modeli uygulanmış, akabinde Johansen eş bütünleşme testi yapıldıktan sonra değişkenler arasındaki nedensellik ilişkisini ve yönünü saptamak için Granger nedensellik analizi yapılmıştır. Bulgular: Türkiye’nin enerji ithalatı ile Yenilenebilir enerji üretimi, YEK-DEM, Enerji İhracatı ve Elektrik İhracatı arasında tek yünlü bir nedensellik ilişkisi varken nedenselliğin yönünün bağımsız değişkenlerden bağımlı değişkene doğru olduğu belirlenmiştir. Ayrıca Yenilenebilir enerji üretiminde meydana gelecek %1’lik artış Türkiye’nin enerji ithalatında %0,34’lik bir azalış sağlarken YEK-DEM kapsamındaki desteklerdeki %1’lik artış Türkiye’nin enerji ithalatında %0,38’lik bir azalış sağlayacaktır. Özgünlük: Türkiye’nin gelecek yıllarda enerji ithalat bağımlılığını azaltması için yenilenebilir enerji üretimini artırması ve bu alanda geliştirilen YEK-DEM gibi önemli destek mekanizmalarının gücünün artırılıp ve kapsamının genişletilmesi faydalı olacaktır.
Purpose: While the demand for energy is increasing rapidly with the industrialization process in the world, energy, which is one of the most important inputs of production, has taken place among the Deciders in international competition. Due to the fact that fossil energy reserves are not distributed homogeneously throughout the world, countries with limited oil and natural gas resources, such as Turkey, have to import a large part of the energy they need for production. The fact that Turkey is a foreign-dependent country in energy and its need for energy is on a constant upward trend according to macroeconomic data causes the “Energy Import” item to assume an important role in the foreign trade deficit. Therefore, it was wanted to emphasize the importance of renewable energy production, energy efficiency and other macroeconomic variables in Turkey's energy imports. Method: With this study, the VAR model was first applied to the series using the alik data for the years 2017 – 2023, then the Johansen cointegration test was performed, and then the Granger causality analysis was performed to determine the Deciency relationship and direction between the variables. Findings: While there is a single causal relationship between Turkey's energy imports and Renewable energy production, Dec-DEM, Energy Exports and Electricity Exports, it has been determined that the direction of causality is from independent variables to dependent variable. In addition, a 1% increase in renewable energy production will provide a 0.34% decrease in Turkey's energy imports, while a 1% increase in support under the YEK-DEM will provide a 0.38% decrease in Turkey's energy imports. Originality: It would be beneficial for Turkey to increase renewable energy production in order to reduce its dependence on energy imports in the coming years, and to increase the power and expand the scope of important support mechanisms such as YEK-DEM developed in this area.
Purpose: While the demand for energy is increasing rapidly with the industrialization process in the world, energy, which is one of the most important inputs of production, has taken place among the Deciders in international competition. Due to the fact that fossil energy reserves are not distributed homogeneously throughout the world, countries with limited oil and natural gas resources, such as Turkey, have to import a large part of the energy they need for production. The fact that Turkey is a foreign-dependent country in energy and its need for energy is on a constant upward trend according to macroeconomic data causes the “Energy Import” item to assume an important role in the foreign trade deficit. Therefore, it was wanted to emphasize the importance of renewable energy production, energy efficiency and other macroeconomic variables in Turkey's energy imports. Method: With this study, the VAR model was first applied to the series using the alik data for the years 2017 – 2023, then the Johansen cointegration test was performed, and then the Granger causality analysis was performed to determine the Deciency relationship and direction between the variables. Findings: While there is a single causal relationship between Turkey's energy imports and Renewable energy production, Dec-DEM, Energy Exports and Electricity Exports, it has been determined that the direction of causality is from independent variables to dependent variable. In addition, a 1% increase in renewable energy production will provide a 0.34% decrease in Turkey's energy imports, while a 1% increase in support under the YEK-DEM will provide a 0.38% decrease in Turkey's energy imports. Originality: It would be beneficial for Turkey to increase renewable energy production in order to reduce its dependence on energy imports in the coming years, and to increase the power and expand the scope of important support mechanisms such as YEK-DEM developed in this area.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Uluslararası Ticaret, Rekabet, Dışa Bağımlılık, Enerji İthalatı, Yenilenebilir Enerji, YEK-DEM, International Trade, Competition, Foreign Dependence, Energy Import, Renewable Energy, YEKDEM
Kaynak
İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
22
Sayı
48
