Enerji yatırım sözleşmeleri, uyuşmazlıklarının çözümünde tahkim süreci
Loading...
Files
Date
2020
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
İstanbul Ticaret Üniversitesi
Access Rights
info:eu-repo/semantics/openAccess
Abstract
ÖZ Uluslararası enerji yatırımları yüksek maliyetleri ve uzun bir süreci kapsar. Yatırım yapıldığı ülkeyi etkilemekle kalmaz dünya ekonomisinde ekonomik, sosyal ve siyasi etkisi hissedilir ölçüde büyüktür. Enerji yatırımlarının baş aktörleri; Devletler, devlet şirketleri ve çokuluslu sermaye gruplarıdır. Enerji yatırım stratejileri yüzyılı aşkındır çok büyük değişim geçirmiştir. Dünya genelinde yaşanan derinlemesine ve köklü değişiklikler; uluslararası yatırım anlaşmalarının hukuki zeminini oluşturan en önemli etkenlerden biridir. Yatırım maliyetleri ve etkileri büyüdükçe taraflar açısından risk artmıştır. Uluslararası hukuk otoriteleri çok taraflı ve etkin bir yapıyı işletmek isteğindedir. Enerji yatırım anlaşmalarını yapan taraflar için; uluslararası hukukun gelişmesi ve etkili bir yapıya kavuşması büyük önem arz etmektedir. Taraflar; büyük riskleri üstlenirken mümkün olduğunca daha tatminkar sözleşmeler yapmak isterler. Birleşmiş Milletler, Uluslararası Ticaret Odası, Bölgesel ve kıtalararası birlikler, serbest ticaret anlaşması yapan devletler bütün bu gelişmelerde aktif rol oynamaktadır. Yapılan uluslararası anlaşmalar her geçen gün daha global ve daha homojen bir yapıya evrilmektedir. Dünyadaki gelişmeler nedeniyle, enerji yatırımlarının işleyişi, teknik sorunlarının çözümü ve sonuçlanmasının daha hızlı olması beklenmektedir. Dünya ekonomisini etkileyen Enerji yatırımlarının sorunsuz ve çözüme odaklı gelişimi tüm tarafların ortak isteğidir. Dünya ölçeğinde ve bölgesel olarak her küçük sorun, siyasi bir gelişme hatta hiç umulmayan sağlık tehditi salgınları bile mümkün olduğunca hızlı çözüme kavuşturulmak ve yatırımların sürdürülebilir olması hedeflenmektedir. Bu nedenledir ki yatırmların sağlıklı olması için, enerji yatırım anlaşmalarının uluslararası hukuk normlarına uygun şekilde oluşturulması büyük önem taşımaktadır. Bütün bu ölçülere uygun olarak yapılan anlaşmaların, enerji yatırım süreçlerinin sorunsuz işlemesine etki edeceği kuşkusuzdur. Anahtar Kelimeler: Uluslararası Yatırım Anlaşmaları, Enerji Yatırımları Sözleşmeleri, Enerji Yatırım Anlaşmaları, Enerji Yatırım Uyuşmazlıkları, Tahkim Mahkemeleri, Uluslararası Tahkim Yargısı, Uluslararası Yatırım Hukuku, Uluslararası Enerji Yatırım Uyuşmazlıkları. ABSTRACT International energy investments cover high costs and a long process. Not only does it affect the country in which it is invested, its economic, social and political influence is noticeably greater even in the world economy. The main actors of energy investments are states, state companies and multinational capital groups. Energy investment strategies have undergone great change for more than a century. In-depth and radical changes throughout the world; It is one of the most important factors that form the legal basis of international investment agreements. The risk increased for the parties as the investment costs and effects grew. International legal authorities want to operate a multilateral and effective structure. For the parties making energy investment agreements; It is very important to develop international law and to have an effective structure. Sides; they want to operate as stronger agreements and contracts as possible while undertaking major risks. The United Nations, the International Chamber of Commerce, Regional and intercontinental associations, and states that make free trade agreements play an active role in all these developments. International agreements are evolving with a more global and homogeneous structure. Due to the developments in the world, it is expected that the operation of energy investments, the solution and finalization of technical problems will be faster. The smooth and solution-oriented development of energy investments that affect the world economy is what all parties want in common. It is aimed to solve every small problem, a political development or even an unexpected health threat outbreak as quickly as possible and to sustain investments, either globally or regionally. For this reason, it is very important to establish energy investment agreements in accordance with international legal norms in order to make investments sound. Undoubtedly, the perfect deals will affect the smooth operation of energy investment processes. Key Words: nternational Investment Agreements, Energy Investment Agreements, Energy Investment Agreements, Energy Investment Disputes, Arbitration Courts, International Arbitration Jurisdiction, International Investment Law, International Energy Investment Disputes . İÇİNDEKİLER ÖZ . i ABSTRACT . ii İÇİNDEKİLER . iii KISALTMALAR . iv GİRİŞ . 1. ENERJİ VE ENERJİ KAYNAKLARI KAVRAMLARI . 1 1. 1. Enerji ve Enerji Kaynakları Kavramları . 1 1. 1. 1. Enerji Kaynakları Sınıflandırılması . 2 1. 2. Enerji Yatırım Kavramı . 8 1. 2. 1. Enerji Yatırım Anlaşmalarında Milli ve Uluslararası Mevzuatın Değerlendirilmesi . 10 1. 2. 2. Enerji Yatırım Kavramında Uluslararası Anlaşmalar . 11 1. 2. 2. 1. İki taraflı Yatırım Anlaşmaları . 13 1. 2. 2. 2. Çok Taraflı Yatırım Anlaşmaları . 15 1. 2. 2. 3. Sözleşmelerde Yatırım Kavramı Kapsamı . 21 1. 3. Enerji Yatırım Sözleşmelerinin Çeşitleri . 30 1. 3. 1. İmtiyaz Sözleşmeleri ve Üretim Paylaşım Sözleşmelerinin Değerlendirilmesi . 30 1. 3. 2. İmtiyaz Sözleşmeleri . 34 1. 3. 2. 1. İmtiyaz Sözleşmelerinin Unsurları . 34 1. 3. 2. 2. İmtiyaz Sözleşmelerinin Çeşitleri-Klasik ve Modern İmtiyaz Sözleşmeleri . 35 1. 3. 2. 3. Diğer Sözleşme Modelleri . 41 1. 3. 2. 3. 1. Enerji Yatırımlarında Ortak Girişim Sözleşmeleri (Joint Venture) . 42 1. 3. 2. 3. 2. Enerji Yatırım Anlaşmalarında Üretim Paylaşım Sözleşmeleri (Production Sharing Contracts – PSCs)) veya (Production Sharing Agreements - PSAs) ve Mali Yapısı . 49 1. 3. 2. 3. 3. Enerji Yatırımlarında Hizmet Sözleşmeleri . 56 1. 3. 3. Enerji Anlaşmalarının Hukuki Nitelik Açısından Değerlendirilmesi . 60 1. 4. Diğer Enerji Kaynakları Sözleşmeleri . 64 1. 4. 1. Doğalgaz Enerji Yatırım ve Alım-Satım Sözleşmeleri . 64 1. 4. 2. Enerji Kaynağına Bağlı Uzun ve Kısa Süreli Enerji Sözleşmeleri PetrolDoğal Gaz-Yenilenebilir Enerji Kaynakları . 66 1. 4. 3. Yenilenebilir Enerji Yatırım Sözleşmeleri . 72 1. 4. 4. Enerji Altyapı Özellikleri ve Proje Sözleşmeleri . 77 1. 5. Enerji Altyapı Projeleri Çeşitleri . 82 1. 6. Petrol, Doğal Gaz ve Diğer Enerji Yatırımlarının Uluslararası Hukuk Açısından Değerlendirilmesi ve Karşılaşılan Sorunlar . 85 2. ENERJİ YATIRIMLARINDA UYUŞMAZLIKLAR . 94 2. 1. Enerji Yatırımlarının Korunması ve Uyuşmazlıklarının Engellenmesi . 94 2. 1. 1. Uluslararası İkili ve Çok Taraflı Nitelikli Yatırım Anlaşmaları ile Koruma . 95 2. 1. 1. 1. Uluslararası İkili ve Çok Taraflı Nitelikli Yatırım Anlaşmalarında Uyuşmazlığın Uzlaştırma Yolu ile Çözümü . 108 2. 1. 1. 1. 1. Uyuşmazlığın Teknik Bilirkişi Yolu ile Çözümlenmesi . 113 2. 1. 1. 1. 2. Uyuşmazlıkların Uçüncü Kişilerin Sözleşmelere Etkisi ile Uzlaştırılması . 116 2. 1. 1. 1. 3. Uyuşmazlıkların Ön Hakemlik Yolu ile Çözümü (Pre Arbitral Referee Procedure) . 117 2. 1. 1. 1. 4. Yatırım Uyuşmazlıklarının “Alternatif Uyuşmazlık Çözme Yöntemleri” ile Çözümü (Alternative Dispute Resolution) . 120 2. 1. 1. 1. 5. Yatırım Uyuşmazlıklarının Diplomatik Yolla Çözümü . 122 2. 1. 2. Enerji Yatırımlarının Enerji Yatırım Sözleşmeleri ile Korunması . 124 2. 1. 2. 1. Enerji Yatırım Sözleşmelerinde Alınan Önlemler ve İstikrar Kayıtlarıyla Koruma . 125 2. 1. 2. 2. Yeniden Müzakere Kayıtları ile Koruma . 128 2. 1. 2. 3. Enerji Yatırım Sözleşmelerini Hukuk Seçimi ile Koruma . 132 2. 1. 2. 4. Enerji Yatırım Sözleşmelerinin Hükümetler Arası Anlaşmalar ve Ev Sahibi Hükümet Anlaşmaları ile Korunması . 135 2. 1. 2. 5. Enerji Yatırım Anlaşmalarının Maddi Hükümleri Kapsamında Koruma . 138 2. 1. 2. 6. Enerji Yatırım Anlaşmalarının Şemsiye Hükümler Kapsamında Korunması . 140 3. ENERJİ YATIRIM ANLAŞMALARINDA TAHKİM SÜRECİ . 143 3. 1. Tahkim Sürecinde Uygulanacak Hukuk . 143 3. 2. Uyuşmazlık Çözümünde Tahkimin Dayanağı Olan Uluslararası Anlaşmalar . 145 3. 3. Uluslararası Anlaşma; ICSID Anlaşması Kapsamında Enerji Yatırım Uyuşmazlıklarının Halli Süreci . 149 3. 3. 1. Merkezin Konu Bakımından Yetkisi . 150 3. 3. 2. Merkezin Kişi Bakımından Yargılama Yetkisi . 152 3. 3. 3. Yatırım Anlaşmalarında Uyuşmazlık Çözümünde ICSID’in Yetkili Kılınması ve Tahkime Rıza Gösterilmesi . 154 3. 3. 4. ICSID Ve Başlıca Tahkim Merkezleri Uyuşmazlık Çözüm Yöntemleri 155 3. 3. 4. 1. Arabuluculuk . 155 3. 3. 4. 2. Tahkim Süreci ve ICSID’in Yargılama Süreci . 160 3. 3. 4. 3. Hakem ve Arabulucuların Değiştirilmesi, Yargılama Giderleri, Davanın Yeri, Akit Devletler Arasında Anlaşmazlık, Son Hükümler . 166 3. 4. Tahkim Kararlarının Milli Devlet Sınırları İçinde Uygulanması . 168 3. 5. Yatırım Anlaşmaları ve Tahkim Sürecinde Karşılaşılan Sorunlar ve Sonuçlarının İncelenmesi . 171 4. Enerji Yatırırm Uyuşmazlığına Örnek Tahkim Kararı ve Değerlendirilmesi……173 4. 1. Hakem Heyetinin Kararı…………………………………………. 176 4. 2. Hakem Heyeti Kararlarının Değerlendirilmesi………………………177 4. 2. 1. ICSID’in Yargılama Yetkis 177 4. 2. 2. Taraf Sıfatı - Hisse Devrinin Geçerliliği 180 4. 2. 3. Devlete Manevi Tazminat Ödenebilmesi Sorunu 181 4. 2. 4. Masraflara İlişkin Karar 182 SONUÇ 190 KAYNAKÇA . 198
Description
Tez (Doktora) -- İstanbul Ticaret Üniversitesi -- Kaynakça var.
