Kars ili Sarıkamış ilçesinde bulunan işlevini yitirmiş endüstri mirası cer atölyeleri ve yakın çevresinin belgelendirilerek yeniden değerlendirilmesi

Küçük Resim Yok

Tarih

2022

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

İstanbul Ticaret Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Osmanlı-Rus harbinde (1877-1878) Osmanlı İmparatorluğu'nun yenilgiye uğramasıyla iki taraf arasında imzalanan, Ayestefanos (3 Mart 1878) antlaşmasının 19.maddesine göre Kars, Ardahan, Batum ve Eleşkirt sancakları Rusya'ya savaş tazminatı olarak bırakılmıştır. Ayestefanos antlaşması ile Ruslar işgal altındaki şehirlerde kalıcı olarak yerleşme düşüncesine hâkim oldukları için işgal ettikleri bu yerlerde kalıcı mimari eserler bırakmayı amaçlamışlardır. Bu amaç doğrultusunda, Kuzey Avrupa Baltık mimari üslubu ve kendilerine özgün Rus mimari anlayışını harmanlayarak yeni bir mimari üslup ile yapıları inşa ederek,1534 yılından bu yana Osmanlı hâkimiyetinde olan bölgede alışılagelmiş Osmanlı kent planlamasından çok farklı bir anlayış olan ızgara düzenine göre şehirleri planlamışlardır. Çarlık Rusya, işgal ettiği bu sancakların Rus yönetim merkezine uzak olmasından dolayı Rusya'da 1851'de hizmete açılan Petersburg-Moskova demiryolunun parçası olarak Doğukapı Akyaka-Kars-Sarıkamış-Erzurum Demiryolunu inşa etmiştir. Bu demiryolu hattının inşa edilmesinde ki sebep sancakların merkezle ulaşımını, ekonomik ve güvenli bir şekilde sağlamak olsa da asıl amaç emperyalist/askeridir. İnşası 1894-1899 yılları arasında tamamlanan, toplamda 356 km olarak yapılan bu hat 1923 yılına kadar Doğu Anadolu'da yapılan tek demiryolu hattı olma özelliğini korumuştur. Çarlık Rusya demiryolları inşa ederken demiryollarına hizmet eden; istasyon ve gar binaları, lokomotif depoları, su kuleleri lojman binaları, menfezler ve tüneller de inşa ederek, demiryolu ulaşımının, sağlıklı ve güvenli bir şekilde devam etmesini amaçlamıştır. Bu tezde, Sarıkamış'ta Rus işgali döneminde inşa edilmiş demiryolu işletmesine tahsis edilen ve demiryolu ulaşımının sağlıklı işlemesine olanak sağlayan mimari eserlerden olan Cer Atölyelerinin planları mimari özellikleri cephe tasarımları ve tarihi gelişimi araştırılarak 19.yy endüstri mirası ve demiryolu mirası içindeki yeri, koruma sorunları tanımlanarak gerekli koruma projeleri önerileri getirilerek yapının yaşatılarak bölge turizmine katkı sağlanması için yapılacak çalışmalar ele alınmıştır.
According to the 19th article of the Treaty of Ayestefanos (March 3, 1878), signed between the two sides after the defeat of the Ottoman Empire in the Ottoman-Russian war (1877-1878); The administrative divisions (sanjaks) of Kars, Ardahan, Batumi and Eleşkirt were given to Russia as war reparations. With the Treaty of Ayestefanos, the Russians had the idea of permanently settling in the occupied cities. For this reason, they aimed to leave permanent architectural works in these places they occupied. For this purpose, they planned cities with a new architectural style by blending the Northern European Baltic architectural style and the unique Russian architectural understanding. In this region, which has been under Ottoman rule since 1534, the cities were planned by the Russians according to the grid layout, which is a very different understanding from the conventional Ottoman city planning. Tsarist Russia built the Doğukapı Akyaka-Kars-Sarıkamış-Erzurum Railway as a part of the Petersburg-Moscow railway, which was put into service in Russia in 1851, because these occupied sanjaks were far from the Russian administrative center. This line, the construction of which was completed between 1894 and 1899 and was 356 km in total, preserved its feature of being the only railway line built in Eastern Anatolia until 1923. When Tsarist Russia built railways, which served the railways; He also built station and station buildings, locomotive depots, water towers, lodging buildings, culverts and tunnels. In this thesis, the railway repair workshops, which are architectural works that were allocated to the railway enterprise built during the Russian occupation period in Sarıkamış and that allow the healthy operation of railway transportation, are examined. In the study, the plans, architectural features, facade designs and historical development of the railway repair workshops were investigated. The importance and conservation problems in the 19th century Industrial heritage and Railway heritage are defined. The importance of this building in the 19th century Industrial and Railway heritage and its conservation problems are defined. Necessary conservation projects proposals were made for the protection of the traction workshops and the studies to be made to contribute to the tourism of the region by keeping these structures alive were discussed. Keywords: Conservation, Sarıkamış Railway Repair workshop, Historical building, re-functioning.

Açıklama

Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Ana Bilim Dalı

Anahtar Kelimeler

Mimarlık, Architecture

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye