A review on akhism with its aspects of environmental ethics and education
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2016
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Avrasya Bilimler Akademisi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Akhism has been emerged in the 13th century arise from the Islamic faith and cultural heritage of Anatolia. Akhies had conducted a considerable training activities on social, cultural and environmental areas as well as commercial activity. The fact that appreciate people and all the creatures is required approaching environment and Nature courteously by akhies. Thus, there must be certain lessons or practices in akhies’ training process. In this article, aspects of Akhism related to environmental ethics and education was investigated. In Akhism there has been a healthy and balanced relationship environing all the areas of life. By means of this, balance that ensure Akhi’s peace of mind and its environment, relationships become better in society. This had been developed on a ground supported by Akhism philosophy and practices. It is clear that the education act main roles on gaining Akhism its capability that achieve sustaining ethic rules on environment for centuries by means of transform to practical from theorical. Difference between capitalistic economical concept with Universe and Akhism is so difference between considering essences in the Nature as commodities and endowed blessings. It is not a utopian approach to propose updating economical concept that has been experienced only 250-300 years ago in Akhism term and a new environmental ethic based on Akhism taught. It is possible both to enhance a new economy that not terminate natural source and to persuade the people abnegation for posterity by the means of reformation because of Akhism has granted these to its followers.
XIII. asırda ortaya çıkan Ahilik, temelini İslam inancı ve Anadolu’nun kültür birikiminden kaynaklanan beceri kapasitesinden almaktadır. Ticaretle uğraşan Ahiler, sosyal, kültürel, çevresel birçok alanda önemli bir eğitim faaliyeti göstermişlerdir. Ahilikte insana ve cümle mahlûkata verilen değer, ahinin çevresine ve tabiata saygı ve özenle yaklaşmasını, bu ise ahi terbiyesinde buna yönelik ders ve uygulamalara yer verilmesini gerektirmektedir. Dolayısıyla, ahiliğin çevre ve tabiatla ilgili etik bir boyutu ve çevre eğitimine bakan yönleri bulunduğunu söylemek mümkündür. Bu makalede Ahiliğin çevre ahlakı ve eğitimine bakan yönleri araştırıldı. Bunun için Ahilik, Ahi, Eğitim, Çevre, Doğa/Tabiat, Ahlak, Çevre Ahlakı, Çevre Eğitimi ve Doğa eğitimi terimlerini anahtar kelime olarak içeren literatür taranmış, bulgular analiz edilmiş, tartılışmış, sonuçlar yorumlanarak değerlendirmiştir. Ahilik sisteminde hayatın her alanını kuşatan iyi ilişkiler ve denge söz konusudur. Ahinin kendisiyle ve çevresiyle barışık olmasını sağlayan bu denge, insanın çevresiyle ilişkisini sağlam ve sağlıklı hale getirmektedir. Bunu besleyen zemin, ahiliğin eğitim yoluyla aktarılan felsefesi ve uygulamalarıdır. Ahilik sisteminin etiği çevre ve tabiat alanında da teoriden pratiğe aktararak yüzyıllarca sürdürmeyi başarmış olmasını sağlayan özelliklerinin eğitim yoluyla kazanıldığı aşikârdır. Kapitalist iktisat tasavvuru ile Ahiliğin evren tasavvuru arasındaki fark, Tabiattaki varlıkları ekonomik/ticari birer meta olarak görmek ile onları bahşedilen nimetler/emanetler olarak görmek arasındaki fark kadardır. Ahilikle yaşanıp denemişliği üzerinden henüz 250-300 yıl geçmiş bir iktisat tasavvurunun güncellenmesi ve bugün buna dayanan yeni bir çevre ahlakı önermek ütopik bir yaklaşım sayılmamalıdır. Çünkü doğayı yok etmeyen bir iktisat geliştirmenin ve toplumu çevre ve gelecek nesiller adına fedakârlığa razı olmanın yolu; ahlak ve “nefis terbiyesi’ nden geçer. Ahiliğin, müntesibine bunları verdiğini görmekteyiz.
XIII. asırda ortaya çıkan Ahilik, temelini İslam inancı ve Anadolu’nun kültür birikiminden kaynaklanan beceri kapasitesinden almaktadır. Ticaretle uğraşan Ahiler, sosyal, kültürel, çevresel birçok alanda önemli bir eğitim faaliyeti göstermişlerdir. Ahilikte insana ve cümle mahlûkata verilen değer, ahinin çevresine ve tabiata saygı ve özenle yaklaşmasını, bu ise ahi terbiyesinde buna yönelik ders ve uygulamalara yer verilmesini gerektirmektedir. Dolayısıyla, ahiliğin çevre ve tabiatla ilgili etik bir boyutu ve çevre eğitimine bakan yönleri bulunduğunu söylemek mümkündür. Bu makalede Ahiliğin çevre ahlakı ve eğitimine bakan yönleri araştırıldı. Bunun için Ahilik, Ahi, Eğitim, Çevre, Doğa/Tabiat, Ahlak, Çevre Ahlakı, Çevre Eğitimi ve Doğa eğitimi terimlerini anahtar kelime olarak içeren literatür taranmış, bulgular analiz edilmiş, tartılışmış, sonuçlar yorumlanarak değerlendirmiştir. Ahilik sisteminde hayatın her alanını kuşatan iyi ilişkiler ve denge söz konusudur. Ahinin kendisiyle ve çevresiyle barışık olmasını sağlayan bu denge, insanın çevresiyle ilişkisini sağlam ve sağlıklı hale getirmektedir. Bunu besleyen zemin, ahiliğin eğitim yoluyla aktarılan felsefesi ve uygulamalarıdır. Ahilik sisteminin etiği çevre ve tabiat alanında da teoriden pratiğe aktararak yüzyıllarca sürdürmeyi başarmış olmasını sağlayan özelliklerinin eğitim yoluyla kazanıldığı aşikârdır. Kapitalist iktisat tasavvuru ile Ahiliğin evren tasavvuru arasındaki fark, Tabiattaki varlıkları ekonomik/ticari birer meta olarak görmek ile onları bahşedilen nimetler/emanetler olarak görmek arasındaki fark kadardır. Ahilikle yaşanıp denemişliği üzerinden henüz 250-300 yıl geçmiş bir iktisat tasavvurunun güncellenmesi ve bugün buna dayanan yeni bir çevre ahlakı önermek ütopik bir yaklaşım sayılmamalıdır. Çünkü doğayı yok etmeyen bir iktisat geliştirmenin ve toplumu çevre ve gelecek nesiller adına fedakârlığa razı olmanın yolu; ahlak ve “nefis terbiyesi’ nden geçer. Ahiliğin, müntesibine bunları verdiğini görmekteyiz.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Akhism, Environment, Education, Ethic, Environmental Ethics
Kaynak
Eurasian Academy of Sciences Social Sciences Journal
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
8
