İmalat sanayinin ticari dışa açıklığı
dc.contributor.advisor | Özden, Ünal Halit | |
dc.contributor.author | Petek, Zeynep | |
dc.date.accessioned | 2020-07-22T17:38:12Z | |
dc.date.available | 2020-07-22T17:38:12Z | |
dc.date.issued | 2019 | en_US |
dc.department | Enstitüler, Dış Ticaret Enstitüsü, Uluslararası Ticaret Ana Bilim Dalı | en_US |
dc.description | Tez (Yüksek Lisans) -- İstanbul Ticaret Üniversitesi Kaynakça var. | en_US |
dc.description.abstract | Ticari dışa açıklık, ülkelerin ticari serbestleşme düzeyini ifade etmektedir. Dışa açıklığın arttırılması için vergiler, kotalar ve görünür ve görünmez eller gibi kısıtlamaların kaldırılması gerekmektedir. Serbest ticaret politikaları, kimi ülkelerin aleyhine olabilmektedir. Bu nedenle kendi üreticisini korumak, dampinge karşı önlem almak amacıyla veya siyasi bir karar nedeniyle ülkeler korumacı politikalar izleyebilmektedir. Türkiye’de 1980 öncesine kadar ithal ikameci politikalar uygulanarak ekonomi korunmaya çalışılmıştır. 24 Ocak 1980 kararları ile ihracata dayalı büyüme stratejisi benimsenmiş ve ihracatı arttırmaya yönelik adımlar atılmıştır. İmalat sanayi, dünyada GSYH içinde ve dış ticarette en çok paya sahip olan sektördür. Türkiye’de cumhuriyetin kuruluşundan itibaren sanayiye yönelik politikalar ile imalat sanayi desteklenmiş ve üretim, istihdam ve girişimci sayısı ile önce gelen alt sektörlerden biri olmuştur. Bu çalışmada, imalat sanayinin ticari dışa açıklığını görmek amacıyla ekonometrik bir modelleme yapılmıştır. Dışa açıklığın belirleyicileri olarak imalat sanayiden alınan vergiler, imalat sanayiye yapılan doğrudan yabancı yatırımlar, kapasite kullanım oranı, imalat sanayi üretim endeksi seçilmiştir. Oluşturulan modele göre, imalat sanayi doğrudan yabancı yatırımları(idyy)’nda meydana gelen bir birimlik artışın dışa açıklığı arttıracağı, kapasite kullanım oranında meydana artışın dışa açıklığı arttıracağı, imalat sanayi üretim endeksinde meydana gelecek artışın, modeli oluştururken pozitif etki yaratacağı varsayımının aksine dışa açıklığı azaltacağı ve vergilerde meydana gelecek artışın dışa açıklığı azaltacağı görülmüştür. Tarife dışı engelleri temsil eden kukla değişkende meydana gelen bir birimlik artış, dışa açıklığı artırdığı görülmüştür. | en_US |
dc.description.abstract | Manufacturing industry is sector that the biggest share on GDP and international trade. Since proclamation of the republic supported by the manufacturing industry policies for manufacturing industry, it has become one of the sub-sector came before the employment and the number of entrepreneurs. In this study, to see trade openness of the manufacturing industry was made of an econometric modeling. Determinants of trade openness, taxes on manufacturing industry, foreign direct investments, capacity utilization rate, manufacturing industry production index were selected. According to the model that was made of, increase in foreign direct investment in the manufacturing industry will increase trade openness, the increase in the capacity utilization rate will increase the trade openness, the increase in the manufacturing industry production index unlike expectations will decrease the trade openness and the increase in the taxes will decrease the trade openness. A one-unit increase in the dummy variable that represent non-tariff barriers has been seen to increase trade openness. | en_US |
dc.description.tableofcontents | İÇİNDEKİLER TEZ ONAY FORMU ... i ÖZET ... 1 ABSTRACT ... iii ŞEKİL LİSTESİ ... ix KISALTMALAR ... x GİRİŞ ... 1 BİRİNCİ BÖLÜM ... 3 İMALAT SANAYİ SEKTÖRÜ ... 3 1.1. SANAYİ KAVRAMI ve İMALAT SANAYİ ... 3 1.2. İMALAT SANAYİNİN SINIFLANDIRILMASI VE ALT DALLARI ... 5 1.3. TÜRKİYE’DE İMALAT SANAYİ SEKTÖRÜ ... 11 1.3.1. İmalat Sanayinin Türkiye’deki Yeri ve Önemi ... 12 1.3.2. İmalat Sanayiye Yapılan Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları ... 17 1.4. CUMHURİYETTEN GÜNÜMÜZE İMALAT SANAYİ SEKTÖRÜ VE UYGULANAN POLİTİKALAR ... 22 1.4.1. Cumhuriyetin İlk Yıllarında Sanayi Sektörü ... 22 1.4.2. 1945- 1963 Yıllarında Sanayi ve Dış Ticaret ... 24 1.4.3. Kalkınma Planları (1963-2017) ve Sanayiye Etkisi ... 25 1.4.3.1. Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1963-1967) ... 26 1.4.3.2. İkinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1968-1972) ... 27 1.4.3.3. Üçüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı (1973–1978) ... 29 1.4.3.4. Dördüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı (1979–1983) ... 31 1.4.3.5. Beşinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1985–1989) ... 33 1.4.3.6. Altıncı Beş Yıllık Kalkınma Planı (1990–1994) ... 35 1.4.3.7. Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1996–2000) ... 37 1.4.3.8. Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (2001–2005) ... 40 1.4.3.9. Dokuzuncu Kalkınma Planı (2007–2013) ... 42 1.4.3.10. Onuncu Beş Yıllık Kalkınma Planı (2014-2018) ... 44 1.5. KÜRESEL PAZARDA İMALAT SANAYİ SEKTÖRÜNÜN KONUMU ... 47 1.6. REKABET EDİLEBİLİRLİK VE TEKNOLOJİ UNSURU ... 50 1.6.1. Sanayi 4.0’ ın İmalat Sanayi’ye Etkileri ... 55 İKİNCİ BÖLÜM ... 57 TİCARİ DIŞA AÇIKLIK ... 57 2.1. KÜRESELLEŞME VE TİCARİ DIŞA AÇIKLIK KAVRAMLARI ... 57 2.2. TİCARİ DIŞA AÇIKLIĞIN ÖLÇÜTLERİ ... 58 2.2.1. Ticaret Payları ... 58 2.2.2. Düzeltilmiş Ticaret Akımları ... 59 2.2.3. Tarifeler ... 60 2.2.4. Tarife Dışı Engeller ... 60 2.2.4.1. Miktar Kısıtlamaları: Kotalar ... 60 2.2.4.2. Diğer Tarife Dışı Kısıtlamalar ... 60 2.2.5. Nitel Ölçütler ... 61 2.2.6. Bileşik Endeksler ... 62 2.2.7. Fiyata Dayanan Ölçütler ... 62 2.3. KORUMACILIK VE TİCARİ DIŞA AÇIKLIK ... 62 2.3.1. Gerekçelerine Göre Korumacılık ... 63 2.3.1.1. Ulusal Güvenlik ... 63 2.3.1.2. Genç Endüstri Tezi ... 63 2.3.1.3. Stratejik Ticaret Politikası ... 64 2.3.1.4. Dampinge Karşı Koruma ... 64 2.3.2. Korumacılık ve Türkiye ... 65 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ... 68 İMALAT SANAYİNİN TİCARİ DIŞA AÇIKLIĞININ EKONOMETRİK MODELİ: 2007-2018 TÜRKİYE ÖRNEĞİ ... 68 3.1. LİTERATÜR TARAMASI ... 68 3.2. EKONOMETRİK MODELLEME VE BULGULAR ... 76 3.2.1. Yöntem ... 76 3.2.2. Veriler ... 76 3.2.3. Model ... 76 3.2.4. Bulgular ... 81 SONUÇ ... 89 EKLER ... 93 KAYNAKÇA ... 96 | en_US |
dc.identifier.startpage | 1 | en_US |
dc.identifier.uri | http://katalog.ticaret.edu.tr/e-kaynak/tez/82329.pdf | |
dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/11467/3283 | |
dc.identifier.yoktezid | 543707 | en_US |
dc.language.iso | tr | en_US |
dc.publisher | İstanbul Ticaret Üniversitesi | en_US |
dc.relation.publicationcategory | Tez | en_US |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | en_US |
dc.subject | Ticari dışa açıklık | en_US |
dc.subject | imalat sanayi | en_US |
dc.subject | küreselleşme | en_US |
dc.subject | Trade Openness | en_US |
dc.subject | Manufacturing sector | en_US |
dc.subject | Globalization | en_US |
dc.subject | International finance | en_US |
dc.subject | Uluslarararası maliye | en_US |
dc.subject | Endüstriyel verimlilik | en_US |
dc.subject | İmalat_Türkiye | en_US |
dc.subject | Manufactures_Turkey | en_US |
dc.subject | Industrial productivity | en_US |
dc.subject.lcc | HD 9736.T92/P48 | en_US |
dc.title | İmalat sanayinin ticari dışa açıklığı | en_US |
dc.type | Master Thesis | en_US |
Dosyalar
Orijinal paket
1 - 1 / 1