İTÜFBD, Cilt 24, Sayı 47, Makale Koleksiyonu

Bu koleksiyon için kalıcı URI

https://hdl.handle.net/11467/9587

Listeleniyor 1 - 10 / 10

Bir vana üretim sürecindeki iş sağlığı ve güvenliği risklerinin bulanık hata türü ve etkileri analizi ile değerlendirilmesi
(İstanbul Ticaret Üniversitesi, 2025) Tak, Gökmen; Öztürk, Fatih
Ülkemizde yerleşik kurum ve kuruluşlarının faaliyetleri iş sağlığı ve güvenliği kapsamlı çıkartılan Kanun ve Yönetmelikler ile yeniden düzenlenmesiyle yeni bir yön bulmuştur. İş sağlığı ve güvenliği kapsamında temel amaç proaktif yaklaşımı benimseyerek meydana gelebilecek iş kazası ve meslek hastalıklarını ortaya çıkmadan önce kaynağında bertaraf etmektir. Bunu sağlamak üzere yapılacak ilk iş risk değerlendirme çalışmasıdır. Hata türü ve etkileri analizi, incelenen sistemdeki hatalı durumların meydana gelmeden önceliklendirilmesini önce tespit edilerek böylece iyileşme hareketinin nereden başlanacağı konusunda yön gösteren bir metottur. Ancak her metot gibi dezavantajları sonuçlar üzerine etki etmektedir. Bunun ortadan kaldırılabilmesi için bulanık mantık ilkeleri uygulanabilir. Bu çalışmada hata türü ve etkileri analizi yöntemi kullanılarak vana üretimi yapan bir işletmedeki üretim süreci değerlendirilmiş, ayrıca bulanık mantık ile çözümlenerek sonuçlar karşılaştırılmıştır.
Synthesis, evaluation of antifungal activity and drug-likeness of benzoyl thiourea derivatives
(İstanbul Ticaret Üniversitesi, 2025) Erol Günal, Şule; Kaplan, Engin
Herein, we report the synthesis of a series of 2bromobenzoyl-substituted thiourea derivatives. The structures of the synthesized thioureas were characterized by spectroscopic methods. These derivatives, together with 2-fluorobenzoyl thioureas synthesized previously, have been evaluated for their potential antifungal activity. Compounds 2d and 2f showed antifungal activity against Candida albicans. Compound 2f also demonstrated activity against C. parapsilosis. Drug-likeness properties of the compounds were also estimated, and it was found that all compounds showed good drug-likeness properties.
Taguchi method-based man-hour optimization for boeing 777 a-check interval
(İstanbul Ticaret Üniversitesi, 2025) Bilgi, Cahit; Eyüpoğlu, Can; Bülbül, Abdullah
Aircraft maintenance is critical for safety and operational efficiency. For the Boeing 777, A-checks are conducted every 1000 flight hours (FH), resulting in five checks per aircraft annually, with significant downtime and labor costs. This study proposes a Taguchi method-based manhour optimization model extending the A-check interval to 1500 FH and reducing the number of annual checks while maintaining safety and regulatory compliance. The analysis carried out in this study revealed significant benefits of this interval extension. Annual downtime for the 12-aircraft fleet decreased from 60 to 40 days, allowing 20 additional operational days and generating $1 million in extra revenue. Labor costs were also reduced, with annual man-hours dropping from 1586 to 1153 per aircraft, saving 5196 hours fleet-wide. This optimization translates to $416.000 in labor cost savings annually, with a total financial benefit of $1416 million. Redistributing tasks between A- and L-checks further enhanced efficiency. Tasks such as lubrication and minor inspections were consolidated, and comprehensive cabin cleaning at 1500 FH was supplemented with intermediate cleaning at 500 FH to maintain passenger experience. These adjustments balanced the workload without affecting turnaround time or safety. This optimization demonstrates the potential for significant cost savings and operational improvements in aviation maintenance. Extending the A-check interval increased fleet availability, reduced labor requirements, and ensured compliance with regulatory standards. The findings highlight the importance of strategic maintenance planning and the potential for similar optimizations across other aircraft types and fleets.
Performance comparison of smote-based machine learning models on unbalanced datasets: A study on date and pistachio fruits
(İstanbul Ticaret Üniversitesi, 2025) Bal, Fatih; Kayaalp, Fatih
Creating balanced datasets is a significant challenge that substantially affects the performance of machine learning models in the classification of agricultural products. In this research, we tried to overcome this challenge by using an unbalanced dataset containing information on 7 date palm (Phoenix dactylifera L.) and 2 pistachio (Pistacia vera L.) cultivars. The aim of the study is to compare the classification performance of machine learning models on an unbalanced dataset and a balanced dataset using the SMOTE technique. Initially, classification was performed on the unbalanced dataset using machine learning approaches. Among the machine learning models applied on the unbalanced dataset, the Linear-SVM model showed the highest accuracy rate with an accuracy rate of 92,62%. In the data set extended by applying the SMOTE technique, the RBF-SVM model again showed the highest accuracy rate with 95,55% accuracy rate. In summary, our study highlights the difficulties in machine learning-based agricultural crop classification due to data unbalances. Utilizing the SMOTE technique for oversampling was effective in overcoming this obstacle and improving classification accuracy.
Integrating econometric and deep learning models for energy price prediction: A hybrid approach using weather and market data
(İstanbul Ticaret Üniversitesi, 2025) Öztürk, Cemal
This study proposes a hybrid approach that integrates econometric and deep learning models—specifically, Vector Autoregression (VAR), Long Short-Term Memory (LSTM), and Gated Recurrent Unit (GRU)—to enhance electricity price forecasting. By combining historical data with external factors like weather and market indicators, this hybrid approach aims to improve prediction accuracy in volatile energy markets. The model captures complex temporal dependencies through a hybrid VAR, LSTM, and GRU structure and is tested on historical electricity price data supplemented with weather and market variables. Performance is evaluated using mean absolute error (MAE), root mean square error (RMSE), symmetric mean absolute percentage error (SMAPE), and root mean squared logarithmic error (RMSLE). Results show that deep learning models, particularly GRU, outperform VAR regarding MAE, RMSE, and RMSLE, suggesting superior predictive accuracy for absolute and relative forecasting tasks. However, SMAPE results highlight that the VAR model performs better in capturing proportional errors, suggesting its relative robustness in volatile price environments. Including weather and market data significantly improves the model’s robustness and accuracy. This study’s hybrid approach combines the interpretability of econometric models with the predictive power of deep learning, offering insights into the impact of external factors on energy prices. The model supports better decision-making and risk management for energy market participants in dynamic market environments.
Linux platformunda mitre att&ck matrisi kullanarak saldırı planlama ve uygulama
(İstanbul Ticaret Üniversitesi, 2025) Toksöz, Suat; Turan, Metin
Bu makale, Linux platformunda MITRE ATT&CK matrisine dayalı saldırıların planlanması ve uygulanması süreci ele alınmaktadır. MITRE ATT&CK matrisi, siber tehditlere karşı savunma mekanizmalarının güçlendirilmesi amacıyla geliştirilmiş bir çerçeve olarak tanımlanmakta olup, saldırganların teknikleri, taktikleri ve prosedürleri sistematik bir şekilde sınıflandırılmaktadır. Çalışmada, Linux tabanlı sistemlerde bu matris kullanılarak çeşitli saldırı senaryoları oluşturulmakta ve bu senaryoların uygulanabilirliği test edilmektedir. Ayrıca, bu saldırıların tespiti ve önlenmesi için kullanılabilecek yöntemler ve araçlar tartışılmaktadır. Çalışmada, Balküpü üzerinden gelen saldırılara ait loglar toplanmakta, analiz edilmekte ve değerlendirilmektedir. Elde edilen sonuçlar, siber güvenlik uzmanlarının Linux platformlarında karşılaşabilecekleri tehditleri daha iyi anlamalarına ve bu tehditlere karşı etkili savunma stratejileri geliştirmelerine katkı sağlamak amacıyla sunulmaktadır.
Mathematical modeling of quartz luminescence signals for earthquake detection
(İstanbul Ticaret Üniversitesi, 2025) Dervişağaoğlu, Oğuzhan; Camgöz, Berkay
This study can be accepted pure research. Most part of this research luminescence physics and the other minor parts of the research are applied mathematics and computer science, earthquake science, embedded systems. Main idea is to use smoky quartz solids to detect luminescence light which is crucial to apply on the vibration of earthquake. Furthermore, new algorithm (Pascal’s Triangle Multiplication Algorithm) which has been thought as it could be useful on multiply smaller or medium data sets. Thermoluminescence properties of amethyst materials have been obtained. The Pascal triangle multiplication algorithm is considered to be efficient in signal processing within embedded systems. Based on this premise, it has been proposed that smoky quartz, which exhibits triboluminescent properties, could also be utilized in fields such as earthquake detection and dosimetric detectors. Due to the deterministic nature of this multiplication algorithm, it is anticipated that it can be employed in larger data sets through optimizations like data compression by guiding of Huffman coding. That will give the scientists much more time to evaluate data which comes from sensors that detect the triboluminescence from smoky quartz solids according to author who is in charge of writing this paper.
Aynı döşeme boşluk oranına sahip betonarme binalarda boşluk konumunun yapısal davranışa etkisinin doğrusal ve doğrusal olmayan yöntemlerle incelenmesi
(İstanbul Ticaret Üniversitesi, 2025) Doğan, Samet Oğuzhan; Tozlu, İsmail; Gürsoy, Şenol
Deprem gerçeğiyle sürekli olarak karşı karşıya kalan ülkemizde, binalardaki hasarların maalesef deprem yönetmeliğinde belirtilen yapısal düzensizlikler nedeniyle oluştuğu görülmektedir. Ayrıca uygulama ve projelerdeki hatalar da binaların hasar görmesine neden olmaktadır. Bu çalışmada betonarme binalarda bulunan aynı döşeme boşluklarının konumunun doğrusal ve doğrusal olamayan yapısal davranışa etkileri karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Bu amaçla örnek olarak seçilmiş betonarme bir bina modelinde farklı konumlarda aynı orandaki döşeme boşluklarının, Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği koşulları da dikkate alarak, deprem performansına etkileri Sta4-CAD programı yardımıyla irdelenmiştir. Doğrusal ve doğrusal olmayan yapısal çözümlemelerden elde edilen sonuçlar perde duvarların etrafında döşeme boşluğu olması durumda yatay yük aktarımında büyük problemler oluştuğunu ve söz konusu döşeme boşluğunun planda köşe noktalarında yapılması durumunda yapısal davranışın olumsuz etkilendiğini ortaya koymaktadır.
Suggestions for solutions to urban transportation problems with intelligent transportation systems: The case of Karabük
(İstanbul Ticaret Üniversitesi, 2025) Battal Şal, Özlem; Elmaadawy, Abdalla
Transportation problems, irregular urbanisation, inadequate transportation infrastructure, and unplanned urbanisation in our country are growing daily. The fact that the Karabük city centre is an old settlement unsuitable for creating alternative roads is a problem. This study aims to identify and prioritise Intelligent Transportation Systems (ITS) strategies for the city of Karabük using the Best Worst Method (BWM), a multi-criteria decision-making technique. Ten experts from Karabük Municipality and related departments participated in pairwise comparisons of ITS-related action items outlined in the 2020 National ITS Strategy Document by the Ministry of Transport and Infrastructure. The consistency ratios of their responses confirmed data reliability. Results indicate that traffic safety, environmental ımpacts, and real-time traffic ınformation are the most important criteria. These findings underline the importance of promoting public transportation and effective passenger information systems. Furthermore, the results provide insights into improving municipalities' range and quality of services.
Stiren akrilik kopolimer kullanımının çimento esaslı kompozit harçların performansına etkisi
(İstanbul Ticaret Üniversitesi, 2025) Kalkan, Şevket Onur; Gündüz, Lütfullah
Son yıllarda, çimentolu ürünlerin fiziksel ve mekanik özelliklerinin iyileştirilmesi amacıyla polimer katkıların önem kazandığı görülebilmektedir. Bu katkılardan önemli bir tanesi de stiren akrilik kopolimer katkıdır. Bu çalışmada, stiren akrilik kopolimer (SAK) kullanımının çimento esaslı kompozit harçların performansı üzerindeki etkisine, özellikle, SAK kullanımının harçtaki yayılma, birim hacim ağırlık, su emme, eğilme ve basınç dayanımı, büzülme ve şişme karakteristiğine olan etkileri araştırılmıştır. Çalışma sonuçlarına göre, SAK ile çimento yer değiştirme oranı arttıkça harçların yayılma ve kuru ve yaş birim hacim ağırlık değerleri azalmıştır. SAK kullanımının en önemli olumlu katkısı ise SAK kullanım oranı arttıkça harçların kütlece su emme değerlerinin azalması ve eğilme dayanımlarının önemli ölçüde iyileşmesi olarak tespit edilmiştir. Bunun yanında SAK kullanım oranı arttıkça harçların basınç dayanımları ve şişme değerleri azalmış, büzülme değerlerinin ise arttığı gözlemlenmiştir.

Güncel Gönderiler