Yazar "Alpbaz, Mustafa Mert" seçeneğine göre listele
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Sayfa Başına Sonuç
Sıralama seçenekleri
Öğe Anayasa dilinin öz Türkçeleştirilmesi ve Halide Edib: “Tekâmül” ile “İnkılâp” arasında(İstanbul Ticaret Üniversitesi, 2025) Alpbaz, Mustafa MertOsmanlı’dan Cumhuriyete geçiş döneminde edebiyatçı, gazeteci, öğretim üyesi ve siyasetçi olarak önemli roller üstlenmiş olan Halde Edib Adıvar, 1950’de Demokrat Parti (DP) listesinden bağımsız olarak milletvekili seçilmiş ve siyasi hayatını 1954’e kadar sürdürmüştür. Halde Edib’in milletvekili olduğu dönemde, 1945’te öz Türkçeleştirilmiş olan 1924 Anayasası’nın dil bakımından yenden ele alınması gündeme gelmiş, Halde Edib de bu konuda görüşlerin açıklamıştır. Halde Edib hakkında geniş sayılabilecek bir literatür bulunmasına rağmen kendisinin Anayasanın dil hakkındaki görüşlerin değerlendiren bir çalışmanın mevcut olmadığı görülmektedir. DP döneminde ilkin 1924 Anayasası’nın köktenci bir öz Türkçecilik anlayışından uzak bir şekilde sadeleştirilmesi söz konusu olmuştur. Bununla birlikte bu yöndeki çalışmalar 1924 Anayasası’nın ilk metninin yenden yürürlüğe konulması le sonuçlanmıştır. Yaygın kanaatin aksine 1924 Anayasası’nın ilk metninin yenden yürürlüğe konulmasında DP içinde görüş birliği yoktur. Bu konuda dönemin Başbakanı Adnan Menderes’in müdahalesi etkili bir rol oynamıştır. Bu çalışma Halde Edib’in, görüşlerindeki bütün çelişkilere rağmen ılımlı bir öz Türkçeciliğe sıcak baktığını, 1924 Anayasası’nın ilk metninin yenden yürürlüğe konulmasını savunmadığını ortaya koymaktadır.
