IUHİBED, Cilt 11, Sayı 20, Makale Koleksiyonu
Bu koleksiyon için kalıcı URI
Güncel Gönderiler
Öğe Yapay zekâ etiği bağlamında reklamcılık sektörü üzerine uygulamalı bir araştırma(Istanbul Commerce University, 2024) Çeber, BurakYapay zekâ uygulamaları, pek çok sektör üzerinde yenilikçi çözümler sunarak işleyişi değiştirirken çeşitli etik sorunların da kaynağı haline gelmektedir. İnsanların günlük yaşamlarında önemli yer edinen ve yapay zekâ uygulamalarının etkisiyle oldukça gelişen reklamcılık da etik bağlamda tartışılması gereken bir sektör olarak öne çıkmaktadır. Reklamcılığın geleceğinin güvence altına alınması ve yapay zekânın reklamcılıkta bir tehdit yerine fırsat olabilmesi için etik sorunların belirlenmesi, incelenmesi ve bu sorunlara yönelik önlemlerin alınması gerekmektedir. Bu araştırmada, reklam ajanslarında yapay zekâ etiği ölçeğinde karşı laşılan sorunlar, sorunların çözülmesine engel teşkil eden zorluklar, gelecekte karşılaşılması muhtemel sorunlar ve bu sorunla ra alınan önlemler incelenmiştir. Derinlemesine görüşme kapsamında ajanslarla görüşmeler gerçekleştirilmiş, görüşmelerden ulaşılan verilerin analiz sürecinde içerik analizi ve betimsel analiz yöntemleri birlikte kullanılmıştır. Verilerin çözümlemesi, oluşturulan tema ve kodlar doğrultusunda nitel ve karma yöntemlerde tercih edilen MAXQDA Analytics Pro-2020 analiz programı ile yapılmıştır. Araştırmada, reklam sektörünü yakından ilgilendiren yapay zekâ etiği sorunlarının bulunduğu, ancak bu sorunların henüz reklam ajanslarında hissedilir seviyede olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Ajans içinde daha çok yapay zekâ araçlarının kullanımına odaklanılmakta, yapay zekâ etiği sorunlarına alınan önlemler ise yetersiz kalmaktadır. Çalışmanın, yapay zekâ etiği sorunlarına farkındalık oluşturması ve gelecekte karşılaşılabilecek sorunlara ilişkin tartışma başlatması beklenmektedir.Öğe Sosyal psikoloji ve dijitalleşme ilişkisine apokaliptik distopya üzerinden bir yaklaşım: Avenue 5 dizisi(Istanbul Commerce University, 2024) Yegen, CerenBilim kurgu türde sıkça gözlenen distopya, teması ve kurgusu çerçevesindeki alt bağlamıyla bir eleştiridir. Karamsarlık, olumsuzluk üzerinden bir hikâye anlatan ya da (olası) görünüm sunan distopik medya çıktıları toplumun, sistemin bulunduğu ya da vardığı noktayı korku, panik gibi argümanlar üzerinden yordadığı gibi zaman zaman absürtlükler üzerinden de yordar. Distopik evrenin yarattığı gelecek apokaliptik ve post-apokaliptik nitelikler taşır. Teknoloji ile yaratılan sona ilişkin çıkış yolu, kurtulma aracı da yine teknolojidir. Diyalektik görünen bu ilişki, zaman zaman fantazmagorik anlatıları da kullanır. Nitekim bazı distopik medya çıktılarında aldatıcı görüntüler, sonu gelen ya da gelmiş olan evrende olan biteni hakikat algısını sorgulatarak verir; distopazlar, otoriter karakterler dikkat çeker, simüle edilmiş bir evren tasvirinde bireyin içsel yabancılaşma gibi kaçınılmaz sonda otorite karşısında itaate yöneldiği de görülür. Entropik bir süreç olarak distopik kurguda krizler ve kaos vardır ve toplum korku, panik ile yordanır. Bu çalışmada, Milgram’ın “Otoriteye İtaat Deneyi”nden hareketle sosyal psikoloji ve dijitalleşme ilişkisi, gezegenler arası yolculuğun işlendiği bir dizi olan Avenue 5 örnekleminde otoriteye itaat ve grup psikolojisini anlamak amacıyla betimsel analiz tekniği ile incelenmiştir. İnceleme sonucunda, dijitalleşmenin sayısız olanağının gösterildiği Avenue 5’da yaratılan distopik geleceğin absürd olduğu, bireyin büründüğü rol çerçevesinde kendisine yabancılaşabildiği, otoriteye itaat ve grup psikolojisi noktasındaki uyma davranışının ise bireyler arası kolektif unsurlar ile ilişkili olduğu söylenebilir.Öğe Can artificial intelligence write news: a research on determining the effect of artificial intelligence on news writing practice(Istanbul Commerce University, 2024) Aydın, Begüm; İnce, MustafaArtificial intelligence (AI) has integrated into human life and brought many innovations and conveniences. AI, which is used in many different fields, is also used in the media field and provides significant advantages. Especially tasks that are simpler and based on numerical data are done through AI rather than human power. Thus, AI saves time and speeds up the process. However, it is still unclear what and how well AI does. In this context, it is significant to determine how successful AI is in news writing. The research aims to compare news written by expert journalists with those written by ChatGPT. The study aims to determine the extent of similarity between the two types of news and, in this context, assess how closely AI contributes to accurate news production. The study sample consists of 30 individuals, including 10 expert journalists, 10 sec ond-year journalism undergraduates, and 10 regular users. The research is a qualitative study, and the purposive sampling method was employed to determine the sample group. In the study, data related to news written separately by expert journal ists and ChatGPT in three different categories: traffic accidents, fires, and murders, were collected through a survey method. The data were obtained through in-depth interviews with participants. In conclusion, it was observed that news written by AI didn’t adhere to the 5W1H rule, included commentary, had incorrect use of punctuation marks, and expressions were signif icantly distant from the news format.Öğe Fenomen ünlü iş birliği içerikli YouTube reklamların tüketicilerin dikkati ve duygusal uyarılma üzerindeki etkisi: psikofizyolojik veri hasadı tekniği üzerine bir araştırma(Istanbul Commerce University, 2024) Sağman, Merve; Becan, CihanMarkalar, ürün ve hizmetleri için fenomen ünlülerle iş birliklerini pazarlama iletişimi ve reklam stratejilerinde kullanmak tadırlar. Araştırmanın temel amacı, fenomen-ünlü iş birliği içeren reklamların tüketicilerin dikkat ve duygusal uyarım düzeyleri üzerindeki etkisini ölçebilmektir. Bu çalışmada, fenomen-ünlü iş birliğinin olduğu farklı ürünlerin yer aldığı reklam içeriklerine göre bireylerin dikkat ve duygusal uyarılma düzeyleri deneysel yöntem üzerinden psikofizyolojik veri hasadı tekniği kullanılarak incelenmiştir. Bu çalışmada, katılımcıların göz hareketleri ile dikkat seviyelerini belirlemek için Göz İzleme Tekniği (eye-trac king), otonom sinir sisteminden kaynaklanan elektriksel değişimleri ölçmek amacıyla Galvanik Deri Gerilimi (GSR) yöntemi, yüz kaslarının hareketlerini analiz ederek farklı duygu durumlarını tanımlamak için Yüz İfadeleri Analizi Sistemi (FACS) kullanılmış tır. Araştırma, birer hafta aralıklarla, toplam 2 günde gerçekleştirilmiş olup gönüllü 31 kişinin verileri alınmıştır. Araştırmanın sonucu, çekici fenomen ünlü iş birliği içeren reklamların tüketici odaklanma seviyesi üzerinde önemli bir etkisi olduğunu ve çekici ünlülerin kullanılmasının daha fazla dikkat çektiğini göstermektedir. Kadın katılımcılarda fenomen ünlü iş birliği içeren reklamların duygusal uyarım seviyesi daha yüksek iken, erkek katılımcılardaki duygusal uyarım seviyesi fenomen ünlü iş birliği içeren reklamlarda göreceli olarak kadın katılımcılara nazaran biraz düşük çıkmıştır.
