Demir, Cuma Arif2022-11-012022-11-012021https://katalog.ticaret.edu.tr/e-kaynak/tez/89701.pdfhttps://hdl.handle.net/11467/5834Tez (Doktora) -- İstanbul Ticaret Üniversitesi -- Kaynakça var.ÖZET Tıbbi anlamda hastalık, beden veya zihinde meydana gelen anormal bir durum olarak kabul edilmektedir. Tıbbi anlamda hastalığın iş hukuku anlamında hastalık olabilmesi için, işçinin iş görme edimini etkilemesi, iş görme edimini engellemesi gerekmektedir. İş hukuku anlamında hastalıkta, hastalık sonucunda iş göremezlik meydana gelmektedir. Hastalığın iş ilişkisi ve iş sözleşmesine etkisi, sonuçları itibari ile önem arz etmektedir. Hastalık, işçinin işe alınmasını, iş sözleşmesinin devamını ve iş sözleşmesinin feshini etkilemektedir. Hastalık, iş görüşmelerinde işçi işveren ilişkisini etkilemektedir. İşçinin iş görme edimini bizzat yerine getirmesini engelleyen bir hastalığını gizlemesi veya işveren tarafından kendisine sorulduğu halde gerçeğe aykırı beyanda bulunması halinde işini kaybetmesi söz konusu olabilecektir. İş sözleşmesinin devamında işçi, hastalık nedeniyle iş görme edimini yerine getirememektedir. Hastalık halinde iş sözleşmesinde askı hali oluşmakta, buna bağlı olarak kıdem, ihbar tazminatı ile yıllık izne esas hizmet süresine, ücrete ve ek sosyal haklara etkisi bulunmaktadır. Hastalık, iş sözleşmesinin feshinde işçi ve işveren açısından belirli şartların oluşmasına bağlı olarak haklı neden (İş K. m. 24/I ve m. 25/I kapsamında) oluşturmaktadır. Aynı şekilde iş sözleşmesinin feshinde geçerli neden (İş K. m. 18 kapsamında) de olabilmektedir. Çalışmamızda hastalık kavramı, hastalığın iş sözleşmesinin kurulmasına, devamına ve sona ermesine olan etkileri incelenmiştir. Öğreti görüşleri ve Yargıtay uygulamasına olabildiğince yer verilmeye çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Hastalık, İş göremezlik, İstirahat, Askı, İş ilişkisi ABSTRACT The term of illness in medical defines the abnormal condition that occurs in the body or mind. However ilness is considered to exist in labor law in case of it saffects and prevents the fulfillment of the duty of employment. The concept of illness in labor law is important in terms of its effects on the employment relationship and employment contract. In addition to the employment of the employee, it also has an effect during the term of the employment contract and on the termination of the employment contract. İlness also affects the relationship between employee and employment during the employment interviewing process. In case of the employment hides an illness that prevents the fulfillment of the duty of employment in person, or makes a false statement to employer’s questions, it may result in the termination of the employment contract by the employer. Ilness prevents the fulfillment of the duty of employment during the term of the employment contract and has an effect on suspension period, severance and notice pay and service period taken as basis in calculating annual leave, wages and additional social rights. The illness constitutes a just cause for the termination of the employment contract under certain conditions (within the scope of Turkish Labour Law 24/I and 25/I) for the employee and the employer. Likewise, it can also constitute a good cause for the termination of the employment contract. In our study, the concept of illness, its effects on the establishment, continuation and termination of the employment contract were examined. In this context, the doctrine and established practice of the Supreme Court was included as much as possible. Keywords: Illness, Incapacity, Rest, Suspension, Employment relationship. İÇİNDEKİLER ÖZET . ii ABSTRACT . iii KISALTMALAR . ix GİRİŞ . xi Birinci Bölüm Hastalığın İş İlişkisinin Kurulmasına Etkisi §1. HASTALIK KAVRAMI VE KONUYA İLİŞKİN MEVZUAT . 1 HASTALIK KAVRAMI . 1 TIBBİ ANLAMDA HASTALIK KAVRAMI . 2 İŞ HUKUKUNDA HASTALIK KAVRAMI . 4 İŞ GÖREMEZLİK KAVRAMI . 5 HASTALIĞA İLİŞKİN MEVZUAT . 8 158 SAYILI ILO SÖZLEŞMESİ . 8 İŞ KANUNU. 9 BASIN İŞ KANUNU. 11 DENİZ İŞ KANUNU . 12 TÜRK BORÇLAR KANUNU. 12 §2. HASTALIĞIN İŞ SÖZLEŞMESİNİN KURULMASINA ETKİSİ . 13 İŞ SÖZLEŞMESİNİN KURULUŞU ÖNCESİ İŞ GÖRÜŞMESİ . 13 İŞVERENİN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ. 15 İŞÇİ ADAYININ HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ . 23 İŞ GÖRÜŞMESİNDE TARAFLARIN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİNE AYKIRILIĞIN HUKUKİ SONUÇLARI . 27 İşçinin İşvereni Yanıltması . 31 İşverenin İşçiyi Yanıltması . 32 İkinci Bölüm Hastalığın İş Sözleşmesi Devam Ederken Ortaya Çıkan Etkileri §3. ASKI HALİ VE HASTALIĞIN HİZMET SÜRESİNE ETKİSİ. 34 GENEL OLARAK . 34 İŞ SÖZLEŞMESİNİN ASKIDA KALMASI . 36 HİZMET SÜRESİNE ETKİSİ . 41 İHBAR TAZMİNATINDA . 41 KIDEM TAZMİNATINDA . 42 İŞE İADE DAVASINDA İŞÇİNİN ALTI AYLIK KIDEMİNDE . 46 YILLIK İZİN ALACAĞINDA . 50 DENEME SÜRESİNDE . 54 §4. ÜCRETE ETKİSİ . 55 MAKTU AYLIKTA ETKİSİ . 58 GEÇİCİ İŞ GÖREMEZLİKTE MAKTU AYLIK . 60 MAKTU AYLIK-İŞ K. 25/I-B KARŞILAŞTIRILMASI . 64 MAKTU AYLIK DIŞINDAKİ ÜCRETLERE ETKİSİ . 65 EK SOSYAL HAKLARA ETKİSİ . 69 PRİM . 71 İKRAMİYE . 74 FAZLA MESAİ HAFTA TATİLİ GENEL TATİL ÜCRETLERİNE ETKİSİ . 76 FAZLA MESAİ ÜCRETİNE ETKİSİ . 76 HAFTA TATİL ÜCRETİNE ETKİSİ . 78 ULUSAL BAYRAM VE GENEL TATİL ÜCRETİNE ETKİSİ . 85 §5. GREV VE LOKAVTA ETKİSİ . 87 GREVE ETKİSİ . 87 HASTALIKTAN SONRA GREV KARARININ UYGULAMAYA KONULMASI . 88 GREV KARARININ UYGULANMASI SONRASINDA İŞÇİNİN HASTALANMASI . 91 LOKAVTA ETKİSİ . 92 §6. BAZI ÖZEL KANUNLARDA KONUNUN DÜZENLENİŞ BİÇİMİ . 92 TÜRK BORÇLAR KANUNU’NDA . 93 DENİZ İŞ KANUNU’NDA . 95 ÜCRETE ETKİSİ . 95 HİZMET SÜRESİNE ETKİSİ. 97 HAFTA TATİL ÜCRETİNE ETKİSİ . 98 BASIN İŞ KANUNU’NDA . 98 ÜCRETE ETKİSİ . 99 HİZMET SÜRESİNE ETKİSİ. 100 Üçüncü Bölüm Hastalığın İş Sözleşmesinin Feshine Etkisi §7. HASTALIĞIN İŞ SÖZLEŞMESİNİN FESİH BİLDİRİMİ İLE SONA ERMESİNDE ETKİSİ . 101 GENEL OLARAK. 101 İHBAR SÜRELİ FESİH. 102 İHBAR SÜRESİNE ETKİSİ . 102 PEŞİN ÖDEME İLE FESİH . 111 FESHİN HUKUKİ SONUÇLARI . 113 §8. İŞ GÜVENCESİNDE HASTALIĞIN ETKİSİ . 117 AYNI İŞ KOLUNDA OTUZ İŞÇİ ÇALIŞMASI . 118 İŞÇİNİN YETERSİZLİĞİNDEN KAYNAKLANAN SEBEPLER . 119 UZUN SÜRELİ HASTALIK . 121 SIK SIK HASTALANMA . 125 GEÇERLİ-HAKLI NEDEN AYRIMI . 129 FESHİN SON ÇARE OLMASI (ULTİMA RATİO) İLKESİ . 131 İŞÇİNİN DAVRANIŞI VE VERİMİ NEDENİYLE FESİHTE SAVUNMASININ ALINMASI . 136 İŞE İADE DAVASINDA ARABULUCUYA BAŞVURU VE DAVA AÇMA SÜRESİNE HASTALIĞIN ETKİSİ . 138 §9. İŞ SÖZLEŞMESİNİN SAĞLIK NEDENLERİYLE HAKLI FESHİ . 139 İŞÇİNİN SAĞLIK NEDENLERİ İLE HAKLI FESHİ . 139 İŞİN İŞÇİNİN SAĞLIĞI VEYA YAŞAYIŞI İÇİN TEHLİKELİ OLMASI . İŞVERENİN VEYA YAKIN ÇALIŞMA ARKADAŞLARININ HASTALIĞI NEDENİYLE İŞÇİNİN FESİH HAKKI . 151 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ ÖNLEMLERİNİN ALINMAMASI . 158 ZORLAYICI NEDENLE İŞÇİNİN FESİH HAKKINDA HASTALIĞIN ETKİSİ . 162 İŞVERENİN SAĞLIK NEDENLERİ İLE HAKLI NEDENLE FESHİ . 166 İŞÇİNİN KUSURLU HASTALIĞINDAN KAYNAKLANAN HAKLI NEDEN . 168 İŞÇİNİN TEDAVİ EDİLEMEYECEK BİR HASTALIĞA YAKALANMASI . 177 İŞÇİNİN KUSURSUZ HASTALIĞINDAN KAYNAKLANAN HAKLI NEDEN . 183 SAĞLIK NEDENİYLE HAKLI FESİHTE İŞÇİNİN SAVUNMASININ ALINMASI . 191 İŞÇİNİN HASTALIĞI SIRASINDA İYİ NİYET VE AHLAK KURALLARINA AYKIRI DAVRANIŞI . 192 HASTALIĞIN İŞE DEVAMSIZLIĞI HAKLI KILMASI . 195 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ ÖNLEMLERİNE İŞÇİNİN UYMAMASI . ZORLAYICI NEDENLE İŞVERENİN FESİH HAKKI . 197 §10. SAĞLIK NEDENİYLE HAKLI FESHİN BAZI KANUNLARDA DÜZENLENİŞ BİÇİMİ . 199 TÜRK BORÇLAR KANUNU’NDA . 199 BASIN İŞ KANUNU’NDA . 201 GAZETECİNİN SAĞLIK NEDENİYLE İŞ SÖZLEŞMESİNİ HAKLI NEDENLE FESHİ . 202 İŞVERENİN SAĞLIK NEDENİYLE İŞ SÖZLEŞMESİNİ HAKLI NEDENLE FESHİ . 203 DENİZ İŞ KANUNU’NDA . 205 §11. SAĞLIK NEDENİYLE FESİH HAKKINI KULLANMA SÜRESİ . 207 §12. SAĞLIK NEDENİYLE FESHİN HUKUKİ SONUÇLARI . 210 SONUÇ . 213 KAYNAKÇA . 218trinfo:eu-repo/semantics/openAccessDoctoral Thesis1231702101