Maçkalı, ZeynepGülöksüz, SinanOral, Timuçin2024-10-122024-10-1220141300-21632651-3463https://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/165741https://hdl.handle.net/11467/9237Yaratıcılık ve psikopatoloji arasındaki ilişki antik dönemlerden bu yana ilgi çekici bir konudur. Yaratıcı kişilerin özelliklerinin betimlendiği in- celemelerin ardından yirminci yüzyılın son çeyreğine denk gelen dö- nemden itibaren araştırmacılar duygudurum bozuklukları ve yaratıcılık arasındaki ilişkiyi inceleyen çalışmalar yapmaya başlamışlardır. Başlan- gıçta çalışmalar sanatçıların biyografik metinlerine dayandırılmış ve elde edilen bulgular yaratıcılık ve psikopatoloji arasında ilişki olabileceğini işaret etmiştir. Geriye dönük incelemelerin kısıtlılıkları araştırmacıları bu alanda sistematik çalışmalar geliştirmeye yöneltmiştir. Sanatsal yara- tıcılığa odaklanan sistematik çalışmalarda gerek duygudurum bozukluk- larının yaygınlığı, gerekse yaratıcılık süreci incelenmiştir. Bir grup çalış- macı ise bu ilişkiyi afektif mizaçlar bağlamında ele almışlardır. Doksanlı yılların sonuna doğru yaratıcılığın kapsamı genişletilmiş ve gündelik yaratıcılık kavramı ortaya atılmıştır. Bu tanımlamanın ortaya çıkması, araştırmacıları sıradan (sanatçı olmayan) bireylerde yaratıcı sürecin bile- şenlerini incelemeye yönlendirmiştir. Bu derlemede ise öncelikle yaratı- cılık ve yaratıcı sürecin tanımlamalarından bahsedilmiş, ayrıca iki uçlu bozukluk açısından yaratıcı süreç irdelenmiştir. Daha sonra yaratıcılık ve iki uçlu bozukluk arasındaki ilişki mevcut çalışmalar (biyografik, sis- tematik, psikobiyografik ve afektif mizaçlar) ışığında değerlendirilmiştir. Ayrıca yaratıcılık ve psikopatoloji arasındaki bağlantıyı açıklamak üzere geliştirilen yeni bir model olarak Paylaşılmış Yatkınlık Modeli de tanı- tılmıştır. Son olarak, araştırmaların yöntemsel kısıtlılıkları, bu kısıtlılık- ları gidermeye yönelik önerilere yer verilmiştir.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessPsikiyatriReview Article2515059165741