Ekren, NazımÇınar, Muhammed Ali2024-10-102024-10-102023https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=S2eMu1TIwY_v4mYv58xAr6YG8c5bY5fkhhum5rccMEd1FiP40eGuqa_IUCzkKk3phttps://hdl.handle.net/11467/8099Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Ana Bilim Dalı21.yüzyılda yaşanan bilgi ekonomisi çağında, veri ve bilgi sisteminin ön planda olması makroekonomik yapı ve ilişkiler sisteminde yer alan paydaşlarda güçlü ve zayıf yanlar oluşturmaktadır. Paydaşlar, sahip oldukları güçlü ve zayıf yanlarına yönelik hangi yol ve yöntemleri izlemesi gerektiğine dair süreç yönetimini ise veri ve bilgiyi kullanabilme kabiliyeti ile sağlayabilecektir. Veri ve bilgi yönetimi, makroekonomik perspektif içerisinde ele alındığında paydaşların tercih ve önceliklerinin, talep ve beklentilerinin uyumlu hale getirilme sürecinin, ulusal ekonomik güvenlik ve savunma konsepti içerisinde incelenmesi gerekmektedir. Ulusal ekonomik güvenlik ve savunma konsepti içerisinde ulusal ekonominin, güçlü ve zayıf yanlarının tespiti ile paydaşların tercih ve önceliklerinin yönlendirilebilme sürecinin, kurumsal ekonomik istihbarat çalışmaları ile gerçekleştirilmesi özel önem taşımaktadır. Ekonomik istihbarat, iktisadi hedefler doğrultusunda veri ve bilgiyi derleme ve değerlendirme kapasitesi ve yetkinliğidir. Bu işlem sonucunda, paydaşların ekonomi-politik davranışına yönelik tavsiye kılavuzu oluşturulmaktadır. Ekonomik istihbarat süreci, ulusal anlamda istikrarlı bir ekonomik ortamı sağlayabilmenin yanında uluslararası ilişkilerin dinamikleri de etkileyebilecek rol ve fonksiyona sahiptir. Bu bağlamda ülkelerin kurumsal ekonomik istihbarat mekanizmasına sahip olmalarının, ekonomik etkilerini belirleme politika yapıcılar açısından önemli bir yol haritası niteliği taşıyacaktır. Bu çalışmada, kurumsal ekonomik istihbarat sistemine sahip olmayan ülkelerin, sürdürülebilir istikrarlı ekonomik görünüm elde edebilmesi açısında bir uyarı sistemine sahip olması üzerinde durulmaktadır. Bu sistem, paydaşların şartlar ve koşullar doğrultusunda izleyebileceği yol haritası rolü görecek makroekonomik stratejik plana dayalı kurumsal ekonomik istihbarat konseptini önceliklendirmektedir. Bu bağlamda çalışmada, kurumsal ekonomik istihbarat sistemine sahip olan ve sahip olmayan ülkelerin, sürdürülebilir ekonomik ortamı oluşturma kapasitesinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Çalışmada ülkelerin ekonomik büyümeleri bağımlı değişken olarak ele alınırken ülkelerin kurumsal istihbarat uygulaması, cari işlemler dengesi, dışa açıklık derecesi, doğrudan yabancı yatırım, portföy yatırımı, kamu nihai tüketim oranı/GSYH, altın hariç rezerv oranları, tasarruf oranları, sabit sermaye oluşumu, tüketici enflasyon oranları bağımsız değişken olarak ele alınmıştır. Çalışmada öncelikle 2000-2022 dönemi için G20 üyesi olan ülkelerin (Avrupa birliği üyeleri dahil) verileri kullanılarak rassal etkiler ve sabit etkiler modeli ile kullanılan değişkenler bağlamında ekonomik büyümeyi etkileyen faktörler belirlenmiştir. Çalışmanın amacına yönelik olarak modele ekonomik istihbarat uygulayan ülkeleri ifade eden kukla değişken eklenmiştir. Ancak sabit etkiler modelinde zamanla değişmeyen bir değişken olan ekonomik istihbarata işaret eden bu değişkene ilişkin katsayı hesaplanamamıştır. Daha sonra zamanla değişmeyen değişkenlerinde ele alınmasına izin veren Hausman Taylor ve Amemiya Macurdy modelleri ile inceleme yapılarak kurumsal ekonomik istihbaratın ekonomik büyüme üzerine etkisi tespit edilmiştir.In the 21st century era of an information economy, the fact that the data and information systems are at the forefront creates strengths and weaknesses in the economic units involved in the macroeconomic structure and relations system. All economic units will be able to provide process management on which ways and methods they should follow for their strengths and weaknesses with the ability to use data and information. When data and information management is considered from a macroeconomic perspective, the process of harmonizing the preferences priorities, demands, and expectations of economic units needs to be examined within the concept of national economic security and defense. Within the concept of national economic security and defense, it is of special importance that the process of determining the strengths and weaknesses of the national economy and guiding the preferences and priorities of economic units is carried out through institutional economic intelligence studies. Economic intelligence is the capacity and competence to compile and evaluate data and information in line with economic objectives. As a result of this process, a recommendation guide for the political economy behavior of stakeholders is created. The economic intelligence process has a role and function that can affect the dynamics of international relations and provide a stable economic environment in the national sense. In this context, determining the economic effects of countries having an institutional economic intelligence mechanism will be an important road map for policymakers. This study emphasizes that countries that do not have an institutional economic intelligence system should have a warning system to achieve a sustainable stable economic outlook. This system prioritizes institutional economic intelligence based on a macroeconomic strategic plan that would serve as a road map for stakeholders to follow in line with the terms and conditions. In this context, the study examines the capacity of countries with and without a corporate economic intelligence system to create a sustainable economic environment. In the study, while the economic growth of countries is taken as the dependent variable, countries' institutional intelligence practices, current account balance, degree of openness, foreign direct investment, portfolio investment, public final consumption ratio/GDP, reserve ratios excluding gold, savings ratios, fixed capital formation, consumer inflation rates are taken as independent variables. In the study, firstly, the factors affecting economic growth in the context of the variables used in the random effects and fixed effects models were determined by using the data of the G20 member countries (including the European Union members) for the period 2000-2022. For the study, a dummy variable representing the countries implementing economic intelligence was added to the model. However, the coefficient for this variable, which refers to economic intelligence, which is a time-invariant variable in the fixed effects model, could not be calculated. Then, the effect of institutional economic intelligence on economic growth was determined by analyzing the Hausman-Taylor and Amemiya Macurdy models, which allow time-invariant variables to be considered.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessEkonomiEconomicsMaster Thesis1146835403