Öke, Mim KemalŞengül, Fatma Betül2014-05-302018-08-062014-05-302018-08-062014Şengül, Fatma Betül. (2014). Dünden bugüne Fırat-Dicle bağlamında Türkiye’nin Güney komşuları ile su sorunu. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uluslararası İlişkiler, İstanbulhttps://hdl.handle.net/11467/2216http://library.ticaret.edu.tr/e-kaynak/tez/55893.pdfTez (Yüksek Lisans) -- İstanbul Ticaret Üniversitesi -- Kaynakça var.Su kıt bir kaynak olmakla beraber tarihsel süreç içerisinde her zaman siyasi ve politik bir güç unsuru olarak kullanılmıştır. “Sınır aşan sular” ve “Sınır oluşturan sular” ise son yıllarda uluslararası ilişkilerin önemli bir konusu durumuna gelmiştir. Sınıraşan sular kapsamında Türkiye’nin Fırat - Dicle nehirlerinin, Türkiye - Irak-Suriye ilişkilerini incelemektir. Bu çalışmanın çıkış amacı sınıraşan sular politikasının sadece dünya gündeminde Ortadoğu olarak işaret edilerek bu bölge çerçevesinde değil stratejik boyutta dünyanın değişik bölgelerinde yer almasından kaynaklanıştır. Sınıraşan su politikasının dünya çerçevesinde kabul gördüğü ve batılı otoritelerde bu konunun uluslararası hukuk çerçevesinde yer alan kurallar ve teamüller çerçevesinde değerlendirilmesini kabul etmiştir. Sınır aşan sınır oluşturan sulara ilişkin uluslararası hukuki durumlar ve yaptırımlar ve Türkiye dışında seyreden önemli su sorunlarına yer verilmiştir. Uluslararası ilişkiler alanında konu değerlendirilmiş daha sona küresel boyuttaki tavsiyeleri incelenmiştir. Ekonomik ve coğrafi olarak suyun yapılanmasından girilerek dünya literatüründe yer alan ve dünya devletlerin kabul ettiği ortak kavramlar üzerinde durulmuştur. Dünya gündemine oturan suyun en fazla sorun olarak yaşandığı ve su kıtlığının fazla olduğu Ortadoğu Bölgesi’ne ve bölgedeki nehirlere dikkat çekilmiş ve bölgede yer alan Türkiye-Suriye ve Irak’ın tezlerine, politikalarına yer verilmiştir. Sonuç olarak su politik bir silah olarak kullanılmakta ve bölgedeki güvensizlik, siyasi istikrarsızlık ve hukuksal bağlamdaki belirsizlikler bunu etkilemektedir.As a scarce resource, water have been always used as a political force always in the historical process. “Transboundary waters” and “waters which form boundry” have become an important issue in the international relations. In context of transboundary waters, the effect of the Turkey’s Firat-Dicle rivers on Turkey- Iraq and Syria relations is examined. The purpose of this study is to demonstrate that transboundary water policy is not only on Middle East in the World agenda but also takes place in different regions of the world with its strategic dimension. Transboundary water policy has World wide recognition and also Western authorities have agreed to be evaluated these issues in the framework of international law, customs and practice. The international legal status and sanctions regarding transboundary waters and the waters forming the border and major water problems realized out of Turkey are included in this study. Issues have been evaluated in the field of international relations and opinions which are global level have been examined. Starting from economic and geographic importance of the water, common concepts in the international literature has been emphasized. Sitting on the agenda of the world, most trouble where there is water and water shortages in the Middle East Region and was more drawn to the river in the region located in the region between Turkey and Syria, and Iraq's thesis, policies are included. As a result of water being used as a political weapon and the insecurity in the region, political instability and uncertainty in the legal context affects it.İÇİNDEKİLER -- ÖZET, 5 -- ABSTRACT, 6 -- İÇİNDEKİLER, 7 -- ŞEKİLLER LİSTESİ, 10 -- HARİTALAR LİSTESİ, 11 -- KISALTMALAR, 12 -- GİRİŞ, 2 -- I. BÖLÜM, 4 -- 1.1.ULUSLARARASI İLİŞKİLERDE SU SORUNU, 4 -- 1.2. KÜRESEL ÖLÇEKTE SU SORUNU, 6 -- 1.2.1.Nehir Havza Yönetimi ve Örgütlenmesine Gidilmesi, 7 -- 1.2.2.Su Talep Yönetimi, 7 -- 1.3. COĞRAFİ VE EKONOMİK GÜÇ KAYNAĞI SU, 8 -- 1.4.GENEL KAVRAMLAR, 13 -- 1.4.1.Suyu Temel Alan Kavramlar, 13 -- 1.4.1.1 Ulusal Akarsu, 13 -- 1.4.1.2. Uluslararası Akarsu, 13 -- 1.4.1.3. Ortak Sular, 14 -- 1.4.1.4. Sınıraşan Sular, 14 -- 1.5. ORTADOĞUDA SU, 15 -- 1.5.1. Ortadoğu Su Meselesine Genel Bakış, 15 -- 1.5.2. ORTADOĞUDA – SU – SAVAŞ, 17 -- 1.6. ORTADOĞUDA SU KAYNAKLARI ve SU MESELELERİ, 20 -- 1.6.1. FIRAT ve DİCLE HAVZASI, 20 -- 1.6.1.1. Fırat Nehri, 20 -- 1.6.1.2. Dicle Nehri, 22 -- 1.6.2. Asi Nehri ve Meselesi, 25 -- 1.6.3. Ürdün Nehri ve Meselesi, 26 -- 1.6.4. Litani Nehri ve Meselesi, 27 -- 1.6.5. Nil Nehri ve Meselesi, 28 -- II. BÖLÜM SINIRAŞAN VE SINIR OLUŞTURAN SULARA İLİŞKİN ULUSLARARASI HUKUKİ DURUMLAR, 30 -- 2.1. ULUSLARARASI SU HUKUKU, 30 -- 2.2. SINIRAŞAN SULARIN KULLANIMINA YÖNELİK TEMEL DOKTRİNLER, 33 -- 2.2.1. Mutlak Ülke Egemenliği (Harmon) Doktrini, 33 -- 2.2.2.Doğal Durumun Bütünlüğü Doktrini . 34 -- 2.2.3. Ön Kullanım Üstünlüğü Doktrini, 35 -- 2.2.4. Adil Kullanım (Hakkaniyete Uygun) Doktrini, 36 -- 2.3. TÜRKİYE DIŞINDAKİ TARİH BOYUNCA SEYR EDEN SU SORUNLARI, 37 -- 2.3.1. ABD ve MEKSİKA ARASINDAKİ RİO GRANDE NEHRİ SORUNU, 37 -- 2.3.2. MISIR ve SUDAN ARASINDA NİL NEHRİ SORUNU, 38 -- 2.3.3. BANGLADEŞ ve HİNDİSTAN ARASINDA GANJ NEHRİ SORUNU, 40 -- 2.3.4. SENQU / ORANJ LESOTHO KRALLIĞI ve GÜNEY AFRİKA CUMHURİYETİ SU SORUNU, 41 -- 2.3.5. KOMATİ NEHRİ ÜZERİNDEKİ SWAZİLAND ve GÜNEY AFRİKA ARASINDAKİ SU SORUNU, 42 -- 2.3.6. MEKSİKA ve GUATEMALA ARASINDAKİ SU SORUNU, 42 -- III. BÖLÜM, 43 -- SINIRAŞAN VE SINIR OLUŞTURAN SULARIN ULUSAL, SİYASAL VE DİPLOMATİK SORUNLARI, 43 -- IV. BÖLÜM, 45 -- HAVZA ÜLKELERİNİN SU SORUNLARI VE POLİTİKALARI TÜRKİYE, SURİYE ve IRAK, 45 -- 4.1. SURİYE?NİN TEZLERİ VE POLİTİKALARI, 46 -- 4.2. IRAK?IN TEZLERİ VE POLİTİKALARI, 49 -- 4.3. TÜRKİYE?NİN TEZLERİ VE POLİTİKALARI, 52 -- 4.5. ORTADOĞUDA SU MESELESİNE TÜRKİYE?NİN ÇÖZÜM ARAYIŞLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ, 54 -- 4.5.1. Türkiye?nin Projeleri, 4.5.1.1. Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) . 55 -- 4.5.1.2. Sürdürülebilir Kalkınma, 58 -- 4.5.1.3. Kıbrıs Barış Suyu Projesi, 59 -- 4.5.1.4. Barış Suyu Projesi, 61 -- 4.5.1.5. Manavgat Suyu Projesi, 61 -- V. BÖLÜM, 63 -- SINIRI AŞAN SULAR VE KULLANIMI KONUSUNDAKİ DÜZENLEME ÇALIŞMALARI, 63 -- 5.1. ULUSLARARASI HUKUK DERNEĞİ (UHD) (International Law Association), 64 -- 5.2. ULUSLARARASI HUKUK KOMİSYONU (UHK), 64 -- 5.3. BM/ AVRUPA EKONOMİK KOMİSYONU?NUN ÇALIŞMALARI, 66 -- 5. 4. SUYUN YAŞAM HAKKI OLARAK TANIMLANMASI YÖNÜNDEKİ GELİŞMELER, 67 -- 5.4.1. STOKHOLM DEKLARASYONU (1972), 67 -- 5.4.2. YEREL YÖNETİMLER EVRENSEL BİLDİRGESİ (1985), 67 -- 5.4.3. RİO DEKLERASYONU (1992), 68 -- 5.4.4. YEREL GÜNDEM 21, 70 -- 5.4.5. AARHUS KONVANSİYONU (1998), 70 -- 5.4.6. SU ÇEVRE DİREKTİFİ (SÇD) (2000), 71 -- 5.4.7. ALTERNATİF SU FORUMLARI, 71 -- SONUÇ, 73 -- KAYNAKÇA, 75trinfo:eu-repo/semantics/openAccessSu_Siyasal yönleri_TürkiyeSu_Siyasal yönleri_Orta DoğuSu sağlama_ TürkiyeSu sağlama_Orta DoğuWater_Political aspects_TurkeyWater_Political aspects_Middle EastWater-supply_TurkeyWater-supply_Middle EastHD 1698.T9/Ş46Master Thesis1102357601