Oğurlu, Yücel OğurluDelev, Jordan2020-07-222020-07-222019http://katalog.ticaret.edu.tr/e-kaynak/tez/82323.pdfhttps://hdl.handle.net/11467/3290Tez (Doktora) -- İstanbul Ticaret Üniversitesi Kaynakça var.Sosyal hayatın her alanındaki modern teknolojik dinamiklerin ihtiyaçlarını kar?ılayan etkin, yeterli ve eri?ilebilir bir fikri mülkiyet sistemi in?a etmek bu tezin hedefidir. Söz konusu sistem, ulusal-Türk ve bölgesel-Avrupa çerçevelerinde bir cevap te?kil etmelidir. Bu nedenle, bu tezin vurgulamayı amaçladığı husus, fikri mülkiyet haklarının korunması ve bu hakların etkin bir ?ekilde uygulanmasını sağlayacak bir sistemi kurmak için ana esasları tanımlamak, fikri mülkiyet kültürünü in?a etmek, inovatif ve yaratıcı endüstrilere, kültür ve sanata yatırım yapılmasını te?vik etmek ve piyasadaki rakipler arasında e?it rekabeti temin etmektir. Bu tez, Türkiye ve Avrupa Birliği?ndeki fikri mülkiyet sistemleri arasında uygun bir kar?ıla?tırmalı analiz sağlayacak ?ekilde yapılandırılmı?tır. Tezin ba?langıç kısmının amacı, fikri mülkiyet kavramının ve fikri mülkiyet alanına giren tüm hakların tanımlanması ve modern yasal anlayı? içinde fikri mülkiyetin öneminin açıklanmasıdır. Tezin ikinci odak noktası, Türkiye?deki fikri mülkiyet sisteminin kurumsal, hukuki ve yargılama bakımından ve sistemdeki diğer bile?enler bakımından analiz edilmesidir. Sistemde çok önemli bir kurum olan Türk Patent ve Marka Kurumunun rolü, fikri (sınai) mülkiyet haklarının korunması bakımından analiz edilmektedir. Bir sonraki odak noktası ise Avrupa Birliği?nin fikri mülkiyet sistemi üzerinedir ve bu sistemin analizi; hukuki, kurumsal ve yargılamaya ili?kin çerçevede yapılacak bir analizi ve bunun yanı sıra yakında açıklanacak olan patent reformunun ve BREXIT?in etkisinin analizini içermektedir. Son olarak, iki sistem arasında yerle?ik hale gelmi? uyum ve ahenge dair genel bir değerlendirme sunulmaktadır. Söz konusu uyum, her iki fikri mülkiyet sistemindeki mevzuatların ve merkezi kurumların rolü arasındaki ahengin derecesi üzerinden incelenmektedir. Buna ilave olarak, her iki sistemin geleceğine dair perspektifler; küçük ve orta büyüklükteki i?letmelerin fikri mülkiyet haklarının korunması sürecine katılımlarının te?viki, fikri mülkiyet kültürünün in?a edilmesi ve bunun yanı sıra fikri mülkiyet sisteminin bütününde eğitimin önemi açısından analiz edilmektedir.Building an effective, adequate and accessible intellectual property system that meets the needs of modern technological dynamics in all spheres of social life is the goal of this thesis. The effective system should provide an answer in national-Turkish frameworks and in regionalEuropean frameworks. Therefore, the emphasis of this thesis is aimed at defining guidelines for creating a system that provides protection of intellectual property rights and their effective enforcement, building an intellectual property culture, stimulating investment in innovative and creative industries, investment in culture and art, and ensuring equal competition between market competitors. This thesis is structured in a way to provide an appropriate comparative analysis between the intellectual property systems of Turkey and the European Union. The beginning of the thesis is aimed at defining the notion of intellectual property, the importance of intellectual property in the modern legal concept and defining all rights that enter the field of intellectual property. The second focus on the thesis is to analyze the system of intellectual property of Turkey from a legislative, institutional and judicial aspect and from the aspect of the other constituents in the system. The role of the crucial institution in the system, Turkish Patent and Trademark Office, is analyzed in terms of its function in the protection of intellectual (industrial) property rights. The next focus is on the European Union's intellectual property system, whose analysis involves analyzing the legislative, institutional, judicial framework, as well as analyzing the forthcoming patent reform and the impact of BREXIT. Finally, an overview of the established compatibility and harmonization between the two systems is provided. This compatibility is followed through the degree of harmonization between the legislations and the role of central institutions in intellectual property systems. In addition, the future perspectives of the two systems are analyzed regarding the stimulation of the participation of small and medium enterprises in the process of protection of intellectual property rights, building of intellectual property culture, as well as the importance of education in the entire system of intellectual property.İÇİNDEKİLER Özet ... iii Abstract ... iv Te?ekkür ... v ?çindekiler ... vi Tablolar Listesi ... xiv ?ekiller Listesi ... xvii Kısaltmalar ... xix TÜRK PATENT VE MARKA KURUMU ÖRNEĞİNDE FİKRİ MÜLKİYETİN KORUNMASI VE AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKU İLE KARŞILAŞTIRMA GİRİŞ ... 1 BİRİNCİ BÖLÜM: F?KR? MÜLK?YET ?LE ?LG?L? GENEL B?LG? ... 12 1.1 Fikri Mülkiyet Kavramı ... 12 1.2 Fikri Mülkiyetin Amacı, Önemi ve Kapsamı ... 15 1.3 Fikri Mülkiyet ile ?lgili Olumlu ve Olumsuz Argümanlar ... 23 1.4 Fikri Mülkiyetin Özellikleri ... 28 1.5 Fikri Mülkiyet Hakların Sınıflandırması ... 31 1.6 Fikri Mülkiyet Hakların Türleri ... 34 1.6.1 Telif Hakkı ve Bağlantılı Haklar ... 34 1.6.2 Patent ... 40 1.6.3 Faydalı Model ... 45 1.6.4 Tasarım ... 46 1.6.5 Marka ... 50 1.6.6 Coğrafi ??aretler ve Geleneksel Ürün Adları ... 56 1.6.7 Entegre Devre Topografyası ... 58 1.6.8 Yeni Bitki Çe?idi ... 59 1.6.9 Biyoteknolojik Bulu?lar ... 60 1.6.10 Ticaret Unvanı ve ??letme Adı ... 61 1.6.11 Alan Adı ... 63 1.6.12 Ticari sırlar ve know-how ... 64 ?K?NC? BÖLÜM: TÜRK?YE F?KR? MÜLK?YET S?STEM? ... 66 2.1 Türkiye Fikri Mülkiyet Sisteminin Yasal Altyapı ... 68 2.1.1 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu ... 68 2.1.2 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ... 82 2.1.3 5147 sayılı Entegre Devre Topoğrafyalarının Korunması Hakkında Kanun ... 89 2.1.4 5042 sayılı Yeni Bitki Çe?itlerine Ait Islahçı Haklarının Korunmasına ?li?kin Kanun ... 91 2.2 Türkiye Fikri Mülkiyet Sisteminin ?dari Altyapı ... 94 2.2.1 Türk Patent ve Marka Kurumu ... 95 2.2.2 Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğü ... 105 2.2.3 Tarım ve Orman Bakanlığı Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü ... 112 2.2.4 Fikri ve Sınai Mülkiyet Hakları Koordinasyon Kurulu ... 117 2.2.5 Emniyet Genel Müdürlüğü ... 118 2.2.6 Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğü ... 121 2.3 Türkiye Fikri Mülkiyet Sisteminin Yargasal Altyapı: Fikri ve Sınai Haklar Mahkemeleri ... 122 2.4 Meslek Birlikleri ... 138 2.5 Patent ve Marka Vekilleri ... 142 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: TÜRK PATENT VE MARKA KURUMU’NUN KAPSAMINDA KORUNAN F?KR? MÜLK?YET HAKLARI ... 149 3.1 Patent Tescili ... 150 3.1.1 Ulusal Patent Tescili ... 151 3.1.2 Uluslararası ve Bölgesel Patent Tescili ... 176 3.2 Faydalı Model Tescili ... 179 3.3 Marka Tescili ... 187 3.3.1 Ulusal Marka Tescili ... 187 3.3.2 Uluslararası Marka Tescili ... 207 3.4 Tasarım Tescili ... 209 3.4.1 Ulusal Tasarım Tescili ... 210 3.4.2 Uluslararası Tasarım Tescili ... 222 3.5 Coğrafi ??aretler ve Geleneksel Ürün Adı Tescili ... 224 3.6 Entegre Devre Topoğrafyaları Tescili ... 236 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: AAVRUPA BİRLİĞİ FİKRİ MÜLKİYET SİSTEMİ ... 242 4.1 Avrupa Birliği ve Avrupa Birliği'nin Kurumsal ve Hukuksal Yapısı ... 242 4.1.1 Genel Olarak Avrupa Birliği ... 242 4.1.2 AB Kurumları ... 246 4.1.2.1 Avrupa Parlamentosu ... 246 4.1.2.2 Avrupa Birliği Konseyi ... 247 4.1.2.3 Avrupa Birliği Bakanlar Konseyi ... 248 4.1.2.4 Avrupa Komisyonu ... 249 4.1.2.5 Avrupa Birliği Adalet Divanı ... 250 4.1.2.6 Avrupa Merkez Bankası ... 252 4.1.2.7 Sayı?tay ... 253 4.1.2.8 Danı?ma organları ... 253 4.1.3 Avrupa Birliği'nin Hukuksal Yapısı ... 254 4.1.4 Avrupa Birliği?de Yasama Süreci ... 256 4.2 Avrupa Birliği'nin Fikri Mülkiyet Sistemi ... 256 4.2.1 Avrupa Birliği Fikri Mülkiyet Sisteminin Yasal Çerçevesi ... 256 4.2.1.1 Fikri Mülkiyet ve Avrupa Birliği Antla?maları ... 257 4.2.1.2 Fikri Mülkiyet Alanında ?kincil Mevzuat ... 259 4.2.1.2.1 Telif Hakkı ve Bağlantılı Haklar ... 259 4.2.1.2.1.1 Uydu Yayını ve Kabloların Yeniden ?letilmesi için Geçerli Telif Hakkı ve Bağlantılı Haklarla ilgili Belirli Kuralların Koordinasyonuna ?li?kin 27 Eylül 1993 tarihli ve 93/83/EEC sayılı Konsey Direktifi ... 259 4.2.1.2.1.2 Orijinal Bir Sanat Eserinin Yazarının Yararına Satı? Hakkına ?li?kin 27 Eylül 2001 tarihli ve 2001/84/EC sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Direktifi ... 260 4.2.1.2.1.3 Telif Hakkı ve Bazı Bağlantılı Hakların Korunmasına ?li?kin 12 Aralık 2006 tarihli ve 2006/116/EC sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi ... 262 4.2.1.2.1.4 Veritabanlarının Yasal Olarak Korunmasına ?li?kin 11 Mart 1996 tarihli ve 96/9/EC sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Direktifi ... 263 4.2.1.2.1.5 Bilgisayar Programlarının Yasal Korunmasına ?li?kin 23 Nisan 2009 tarihli ve 2009/24/EC sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi ... 264 4.2.1.2.1.6 ?artlı Eri?ime Dayalı veya Bunlardan Olu?an Hizmetlerin Yasal Olarak Korunmasına ?li?kin 20 Kasım 1998 tarihli ve 98/84/EC sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi ... 266 4.2.1.2.1.7 Fikri Mülkiyet Alanındaki Telif Hakkı ve Bağlantılı Haklar ile ilgili Kira Hakkına ?li?kin 12 Aralık 2006 tarihli ve 2006/115/EC sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi ... 267 4.2.1.2.1.8 Yasal Çevrim ?çi Müzik Hizmetleri için Telif Hakkı ve Bağlantılı Hakların Sınır Ötesi Meslek Birliklerine ?li?kin 18 Mayıs 2005 tarihli ve 2005/737/EC sayılı Komisyon Tavsiyesi ... 269 4.2.1.2.1.9 Telif Hakkı ve Bağlantılı Haklar Meslek Birlikleri ve Müzik Eserlerinde ?ç Pazarda Çevrimiçi Kullanım için Çok Bölgeli Lisanslandırılmasına ?li?kin 26 ?ubat 2014 tarihli ve 2014/26/AB sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi ... 270 4.2.1.2.1.10 Bilgi Toplumunda Telif Hakkı ve Bağlantılı Hakların Belirli Yönlerinin Uyumla?tırılmasına ?li?kin 22 Mayıs 2001 tarihli ve 2001/29/EC sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi ... 271 4.2.1.2.2 Bulu?un korunması ... 273 4.2.1.2.2.1 Topluluk patenti ... 273 4.2.1.2.2.2 Biyoteknoloji ... 274 4.2.1.2.2.2.1 Biyoteknolojik Bulu?ların Yasal Olarak Korunmasına ?li?kin 6 Temmuz 1998 tarihli ve 98/44/EC sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi ... 274 4.2.1.2.2.3 Topluluk Bitki Çe?itleri Hakkı ... 275 4.2.1.2.2.3.1 Topluluk Bitki Çe?itleri Haklarına Dair 27 Temmuz 1994 tarihli ve 2100/94/EC sayılı Konsey Tüzüğü ... 275 4.2.1.2.2.4 ?laç ve bitki koruma ürünleri için ek koruma sertifikaları ... 276 4.2.1.2.2.5 Entegre Devre Topografyası ... 277 4.2.1.2.2.5.1 Entegre Devre Topografyalarının Yasal Olarak Korunmasına ?li?kin 16 Aralık 1986 tarihli ve 87/54/EEC sayılı Konsey Direktifi ... 277 4.2.1.2.3 Marka ... 279 4.2.1.2.3.1 Üye Devletlerin Markalarla ilgili Kanunlarına Yakla?mak Üzere, 16 Aralık 2015 tarihli ve (AB) 2015/2436 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi ... 279 4.2.1.2.3.2 Avrupa Birliği Markası Hakkında 14 Haziran 2017 tarihli ve (AB) 2017/1001 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü ... 280 4.2.1.2.4 Topluluk Tasarımı ... 282 4.2.1.2.4.1 Topluluk Tasarımlarına ?li?kin 12 Aralık 2001 tarihli ve 6/2002/EC sayılı Konsey Tüzüğü ... 282 4.2.1.2.4.2 Tasarımların Yasal Korunmasına ?li?kin 13 Ekim 1998 tarihli ve 98/71/EC sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi ... 284 4.2.1.2.5 Coğrafi ??aret ... 285 4.2.1.2.5.1 Tarım Ürünleri ve Gıda Maddeleri için Kalite Planları Hakkında 1151/2012/EU sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü ... 286 4.2.1.2.5.2 Tarım Ürünlerinde Pazarların Ortak Bir Organizasyonunu Olu?turan 1308/2013/EU sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü ... 287 4.2.1.2.5.3 Aromatize Edilmi? ?arap Ürünlerinin Tanımı, Tarifi, Sunumu, Etiketlenmesi ve Coğrafi ??aretlerinin Korunması ile ilgili 251/2014/EU sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü ... 287 4.2.1.2.5.4 Alkollü ?çeceklerin Tanımı, Tarifi, Sunumu, Etiketlenmesi ve Coğrafi ??aretlerinin Korunmasına ?li?kin 110/2008/EC sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü ... 288 4.2.1.2.6 Ticari Sırların Korunmasına ?li?kin Avrupa Birliği Kuralları ... 289 4.2.1.2.6.1 Açıklanmayan Know-How ve Ticari Bilgilerin (Ticari Sırlar) Yasa Dı?ı Olarak Edinilmeleri, Kullanımları ve ?f?a Edilmelerine Kar?ı Korunmalarına ?li?kin 8 Haziran 2016 tarihli ve 2016/943/EU sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi ... 289 4.2.1.2.7 Fikri Mülkiyet Haklarının Uygulanması ... 291 4.2.1.2.7.1 Fikri Mülkiyet Haklarının Uygulanmasına ?li?kin 29 Nisan 2004 tarihli ve 2004/48/EC sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi ... 291 4.2.1.2.7.2 Komisyondan Avrupa Parlamentosu, Konsey ve Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesine Haberle?me: Fikri Mülkiyet Haklarının Uygulanması Üzerine Yenilenmi? Bir Uzla?maya Doğru: AB Eylem Planı (1 Temmuz 2014) ... 295 4.2.1.2.8. Farklı Özel Hükümler ... 296 4.2.1.2.8.1 Savunma ile ?lgili Ürünler: AB ?çindeki Devir Kuralları ... 296 4.2.1.2.8.1.1 Topluluk ?çinde Savunma ile ilgili Ürünlerin Transfer ?artlarını ve Basitle?tirmi? Ko?ullarınına ?li?kin 6 Mayıs 2009 tarihli ve 2009/43/EC sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi ... 296 4.2.1.2.8.2 Teknoloji Transfer Anla?malarının Rekabet Kurallarına Uymasını Sağlamak ... 297 4.2.1.2.8.2.1 Avrupa Birliğinin ??leyi?i Hakkında Antla?ma?nın 101 (3) Maddesinin Teknoloji Transferi Anla?maları Kategorilerine Uygulanmasına ?li?kin 21 Mart 2014 tarihli ve 316/2014/AB sayılı Komisyon Tüzüğü ... 297 4.2.1.2.8.3 Fikri Mülkiyet Hakları ?hlali ... 298 4.2.1.2.8.3.1 Fikri Mülkiyet Haklarının ?hlali ile ?lgili Avrupa Gözlemevi Hakkındaki 19 Nisan 2012 tarihli ve 386/2012/AB sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü ... 298 4.2.1.3 Uluslararası Anla?malar ve Avrupa Birliği Fikri Mülkiyet Hukuku ... 299 4.2.1.3.1. Dünya Ticaret Örgütü: Ticaretle Bağlantılı Fikri Mülkiyet Hakları Anla?ması (TRIPS) ... 299 4.2.1.3.2 WIPO Antla?malarına Katılım ... 299 4.2.2 Avrupa Birliği Fikri Mülkiyet Sisteminin Kurumsal Çerçevesi ... 300 4.2.2.1 Genel Olarak ... 300 4.2.2.2 Avrupa Birliği Fikri Mülkiyet Ofisi – EUIPO ... 302 4.2.2.3 Topluluk Bitki Çe?itleri Ofisi – CPVO ... 310 4.2.3 Avrupa Birliği Fikri Mülkiyet Sisteminin Yargısal Çerçevesi: Avrupa Birliği Adalet Divanı ... 315 4.2.3.1 Adalet Divanı ... 316 4.2.3.2 Genel Mahkeme ... 327 4.2.4 Avrupa Birliği Patent Sisteminin Reformu ... 337 4.2.4.1 Üniter Patentin Yasal Çerçevesi ... 340 4.2.4.2 Üniter Patentin Kurumsal Çerçevesi ... 345 4.2.4.2.1 Avrupa Patent Organizasyonu ... 345 4.2.4.2.2 Avrupa Patent Ofisi'nin Üniter Patent Bölümü ... 347 4.2.4.3 Üniter Patentin Yargısal Çerçevesi: Birle?ik Patent Mahkemesi ... 349 4.2.5 Avrupa Birliği'nin Fikri Mülkiyet Sistemi ve BREXIT ... 354 4.2.5.1 Patent ... 355 4.2.5.2 Ek Koruma Sertifikası ... 356 4.2.5.3 Marka ... 356 4.2.5.4 Tasarım ... 357 4.2.5.5 Bitki Çe?idi Hakları ... 358 4.2.5.6 Coğrafi ??aretler ... 359 4.2.5.7 Telif Hakkı ... 359 BEŞİNCİ BÖLÜM: TÜRKİYE’DE VE AVRUPA BİRLİĞİ’NDE FİKRİ MÜLKİYET KORUNMASI – TÜRKİYE VE AVRUPA BİRLİĞİ PERSPEKTİFLERİ ... 361 5.1 Türkiye Fikri Mülkiyet Mevzuatının ve Uygulamalarının Avrupa Birliği Müktesebatı ile Uyum Derecesi ... 361 361 5.2 Türkiye ve Avrupa Birliği?ndeki Fikri Mülkiyet Kurumlarının Uygulamalarının Kar?ıla?tırılması ... 404 5.2.1 Marka ?statistikleri ... 404 5.2.2 Tasarım ?statistikleri ... 416 5.2.3 Patent ?statistikleri ... 432 5.2.4 Coğrafi ??aretler ?statistikleri ... 449 5.3 Fikri Mülkiyet ve Küçük ve Orta Büyüklükteki ??letmeler ... 459 5.4 Fikri Mülkiyet Kültürü ... 471 5.5. Fikri Mülkiyet Eğitimi ... 479 SONUÇ ... 486 KAYNAKÇA ... 494trinfo:eu-repo/semantics/openAccessFikri MülkiyetFikri Mülkiyet SistemiTürk Patent ve Marka KurumuAvrupa Birliği Fikri Mülkiyet HukukuIntellectual PropertyIntellectual Property SystemTurkish Patent and Trademark OfficeEuropean UnionIntellectual Property Law of European UnionFikri haklar_TürkiyeTelif hakkı_TürkiyeFikri haklar_Avrupa Birliği ÜlkeleriTelif hakkı_Avrupa Birliği ÜlkeleriIntellectual property_TurkeyCopyright_TurkeyIntellectual property_European Union countriesCopyright_European Union countriesKKX 1155/D45Türk Patent ve Marka Kurumu örneğinde fikri mülkiyetin korunması ve Avrupa Birliği hukuku ile karşılaştırmaDoctoral Thesis1519582909