Vakıflarda bina edinmelerinin muhasebeleştirilmesi

Abstract

Vakıflar birçok nedenle bina edinmeye gerek duyarlar, bunuda genel olarak, satın alma ve yaptırma yolu ile gerçekleştirirler. Bunun için önemli tutarda kaynakları, genellikle şartlı şartsız, aynî nakdî bağış yardım gelirlerinden sağlarlar. Vakfın bina edinmesinde, yapılan harcamaların yalnız gider kaydedilmesi “giderleştirme yöntemi”, yalnız varlık kaydedilmesi “aktifleştirilme yöntemi” ve “önce giderleştirme sonra aktifleştirme yöntemi” vardır. Giderleştirme yönteminde, edinilen binanın vakıf bilançosunda görünmemesi sakıncası vardır, ancak kesin bütçede ve gelir tablosunda binaya ilişkin edinme giderleri görünür. Aktifleştirme yönteminde, edinilen bina varlık olarak görünür, ancak alınan bağış yardımların bu amaçla kullanıldığı gelir tablosunda ve kesin bütçede görünmez. Harcamaların önce giderleştirilmesi, sonra aktifleştirilmesi yönteminde, bina vakıf bilançosunda görünür, kesin bütçe ve gelir tablosunda da hem gelirler ve hem de bina edinmeye ilişkin giderler görünmüş olur. Giderleştirme ve aktifleştirme yöntemleri basit, kolay uygulanabilir, anlaşılabilir yöntemlerdir ve ülkemizde küçük vakıflarda oldukça sık kullanılmaktadır. Önce giderleştirme, sonra aktifleştirme yöntemi ise, daha karışık ancak vakıf bilançosunda, kesin bütçede ve gelir tablosunda daha ayrıntılı finansal bilgi verebilmektedir, dolayısıyla kurumsallaşmış vakıflarda uygulanmaya daha elverişlidir, ülkemizdeki birçok mevzuat isteklerini karşılayabilmektedir.

Foundations need to acquire buildings for various reasons and generally accomplishe this by way of purchases and construction. Significant amount of resources used primarily for these acquisitions are conditional or unconditional contributions of either cahs or in-kind. Methods of recording expenditures of buildings acquisition are “expense recording”, “capitalization of expenses” and “first expense recording and later capitalization of expenses”.The expense recording method shows the acquired building on the final budget and the income statement, but not on the balance sheet, that is the drawback of the metehod.The acquired building appears as an asset on the balance sheet in the capitalization of expenses method but the contributions used to acquire the building don’t appear on the final budget.and the income statement. With the first expense recording and later capitalization of expenses method, the building appears on the balance sheet and the revenues and expenditures related to the acquisition of the building appear on the final budget and the income statement.Expense recording and capitalization of expenses methods are simple, easily applicable and understandable, and they are widely used in our country. While the method of “first expense recording and later capitalization of expenses” seems complicated, it provides detailed financial data on the balance sheet, the final budget and the income statement. This method may be appopriate for corporate foundations and meets the requirements of legal regulations.