Afet yönetiminde lojistik depo seçimi problemi: Maltepe ilçesi örneği

Abstract

Türkiye’de tüm afet türleri arasında yaklaşık %70'lik bir oranla deprem afeti ilk sırada yer almaktadır. Afetler karşısında yapılabilecek en etkili hareket, afetlerin toplum üzerindeki etkilerini en aza indirgemek doğrultusunda çalışmalar yapmaktır. Etkin bir afet yönetimi çalışması, afet öncesi, afet esnası ve afet sonrasındaki tüm gereksinimleri kapsayacak şekilde olmalıdır. Bu çalışmada, afet lojistiği kapsamında ihtiyaç noktalarına acil yardım malzemelerinin en kısa sürede ulaştırılmasını sağlayan afet lojistik depolarının yer seçimi problemi ele alınmıştır. Ele alınan problem için iki aşamalı bütünleşik bir model önerilmiştir. İlk aşamada belirli bir kapsama alanı için minimum sayıda alternatif lokasyonların sayısını belirleyen bir küme kapsama modeli geliştirilmiştir. İkinci aşamada, talep ağırlıklı mesafe minimizasyonu amaçlı, p-medyan problemi sunulmuştur. Bunun yanında, önerilen model afet lojistik depolarına kapasiteli kısıtı eklenerek genişletilmiştir. Çalışmada farklı kapasite, afetzede sayısı ve kapsama mesafesi senaryoları altında analizler yapılmıştır. Önerilen model İstanbul ilinin Maltepe ilçesinin afet lojistik depolarının yer seçimi problemine uygulanmıştır.

Earthquakes take the first place among the disasters in Turkey with approximately at a rate 70% of all disasters. The most effective action against disasters is to perform the studies that minimize the impact of disasters on society. An effective disaster management effort should be to include all the needs of pre-disaster, during disaster and post-disaster. In this study, it is addressed location selection problem of disaster logistics warehouses which provide the emergency supplies to needy points within the scope of disaster logistics. It is proposed an integrated two-stage model for the problem. In the first stage, set covering model is developed in order to determine the minimum number of alternative disaster logistics warehouses within a certain coverage area. In the second stage, p-median model is presented for aiming demand-weighted distance minimization. In addition, the proposed model is extended by adding capacity constraint to disaster logistics warehouses. In the study, it is conducted various analyzes under the different capacity, number of victims, and coverage distance. The proposed model is applied to Maltepe district in order to determine the disaster logistic warehouse location.